9/1988 Legea, ekainaren 29koa, Foru-Diputazioek, Euskal Herriko Autonomia Elkarteko aurrekontuak finantzatzeko egin behar dituzten aportazioak zehazteko metodologia onartuz 1989, 1990 eta 1991 ekitaldietarako.
1988-06-29Erakundea: Eusko Legebiltzarra
Argitalpena: EHAA, 1988/8/6, 154. zk.; EAO, 2012/3/13, 62. zk.
§
105. 9/1988 LEGEA, EKAINAREN 29KOA, FORU-DIPUTAZIOEK, EUSKAL HERRIKO AUTONOMIA
ELKARTEKO AURREKONTUAK FINANTZATZEKO EGIN BEHAR DITUZTEN APORTAZIOAK ZEHAZTEKO
METODOLOGIA ONARTUZ 1989, 1990 ETA 1991 EKITALDIETARAKO
ZIOEN
ADIERAZPENA
Azaroaren 25eko 27/1983 Legeko 22.
artikuluak, bere Zortzigarren idazatian, Finantza Publikoetarako Euskal
Batzordeak baliabideak banatzeko metodologia eta Lurralde Historiko bakoitzak
Autonomia Elkarteko aurrekontu-gastuei egin beharreko aportazioen finkaketa
onartuko dituela ezartzen du, gutxienez hiru aurrekontu-aldirako indarraldia
izango dutelarik; eta hori horrela izango da, horren indarraldia Batzordearen
eritziz ekitaldi baterako eta bitarako aholkagarri egiten duten egoera bereziak
eman daitezenean salbu. Halaber, Jaurlaritzak, aurrez aipatutako metodologia
inkorporatuko duen eta Finantza Publikoetarako Euskal Batzordeak onartutako
Lege-proiektua bidaliko du Legebiltzarrera.
Finantza Publikoetarako Euskal Batzordeak,
1985.eko uztailaren 24ean egindako bileran, 1986, 1987 eta 1988 ekitaldietarako
erabilgarria den metodologia onartu zuen, eta Legebiltzarrak, horren ondoren,
metodologia hori bereganatzen duen 7/85 Legea onartu zuen.
Foru Diputazioen aipatutako hurrengo hiru
ekitaldietako aportazioak finkatzea ekarri du Lege honen aplikapenak, 1989, 1990
eta 1991 hurrengoko hiru ekitaldietan aplikatu beharreko metologia zehaztu
behar dueneko garaira iritsiz.
Bestalde, Estatuari ordaindu behar zaion
Kupoari buruzko erabakiak, Kuporako Bitariko Batzordearen 1987.eko abenduaren
4eko bileran erdietsitakoak alegia, Legearen geroko aplikazioei finantza
aldetikako egonkortasunaren bermeaz aurregitea dakar. Estatuari ordaindu behar
zaion Kupo likidoaren zenbatekoa, hots, Ekonomia Ituneko Aldibaterako
Xedapenetatik Seigarrenean adierazten diren konpentsazioak eta BEZ-ren
ondoriozko egokitzapenari buruzko kenketak burutu aurretikoa, Diputazioen eta
Eusko Jaurlaritzaren artean banatzekoak diren baliabide ondoriozkoak zehazteko
biderik garrantzitsuenetarikoa da.
Egoera honetan, Finantza Publikoetarako
Euskal Batzordeak, baliabideak banatzeko eta Lurralde Historiko bakoitzak 1989,
1990 eta 1991 ekitaldietan Autonomia Elkarteko aurrekontu-gastuetarako egin
behar dituen aportazioak zehazteko metodologia erabaki du, izan ere, azaroaren
25eko 27/1983 Legean agindutakoa betez Lege honi atxikitzen zaio.
Atal
bakarra
Lege honen eraskin gisa jasotzen den
Finantza Publikoetarako Euskal Batzordearen Erabakia onartzen da; Erabaki
horretan, Autonomia Elkarteko Aurrekontuak finantzatzeko Foru Diputazioek egin
behar dituzten aportazioak ezartzeko metodologia, 1989, 1990 eta 1991
ekitaldietarako aplikagarria dena alegia, ezartzen da eta Foru Diputazioek
Euskal Herriko Autonomia Elkarteko aurrekontu-gastuetarako egin beharreko
aportazioen koefizienteak finkatzen dira epealdi horretarako.
ERASKINA
FINANTZA
PUBLIKOETARAKO EUSKAL BATZORDEAREN ERABAKIA
Finantza Publikoetarako Euskal Batzordeak,
1988.eko maiatzaren 9ko bileran, honako hau
ERABAKITZEN DU:
I ATALBURUA
BANAKETA
BERTIKALAREN MODELUA
Lehenengo
Atala
1989, 1990 eta 1991
aurrekontu-ekitaldietan Foru Diputazioek Euskal Autonomia Elkarteko
Aurrekontuen finantzaketa orokorrerako egin behar duten aportazioa, honako
modelu honi jarraiki kalkulatuko da:
- Itunepeko Dirusarreretatikako
bilketa (R), ken BEZ-k ordezkatutako Probintziakako Dirusarrerengatikako
Konpentsazioa (I), H
- Kenketak, D
- Estatuarentzako Kupo likidoa
- Ertzainaren finantzaketa
- Kupo bidezko finantzaketa, Gizartesegurantzaren
Kudeaketa-Entitateei loturik dauden Intsuldaketengatik.
- L.H.L.-ko 22.3 artikuluan aipatzen diren Politikak gauzatzea, P
. Banatzeko baliabideak: H - (D + P)
. Foru Diputazioek Guztientzako Erakundeen karga orokorrei eusteko egiten
dituzten aportazioak (Aportazio Orokorra): H - (D + P) -ren %65,14
2. Atala
1.- Azaroaren 25eko 27/1983 Legeko 20.
artikuluan aurrikusitako banaketari loturiko Foru Diputazioen dirusarrerak (R),
honako hauek dira:
a) Itunepeko artezko eta zeharkako zergak.
b) Meatze-superfiziarekiko kanona eta ustekabeko
konbinaketekiko eta jokuarekiko zergabide-tasa.
c) Premiamenduagatikako errekarguak, luzapenak
eta ituneak hartzen dituen zergei dagozkien egitate zergagarrien ondorioz
sartutako atzerapen-interesak.
d) Itunepeko dirusarrera
fiskalen ondorioz Foru Diputazioen alde ekitalde bakoitzean sortutako korritu
likidoak.
2.- Aurreko
idazatian adierazitako dirusarreretatik BEZ-k ordezkatutako dirusarrera
probintzilengatik Foru Diputazioen aldeko konpentsazio garbiari dagokion
kopurua kenduko da, aurreko a), b) eta c) azpi-idazatiei dagozkien dirusarreren
%6,3a izango delarik.
3.
Atala
Aurreko artikuluko d) idazatian aipatutako
korrituen behin-behingo zenbatekoa 810 milioi pesetakoa izango da hirurtekoko
lehenengo ekitaldirako. Gainontzeko ekitaldietakoa, aurreko urterako
aurrikusitakoari hurrengo 8. artikuluak aipatzen duen gaurkotze-indizea
aplikatuz lortuko da; indize hori, Autonomia Elkarteko Administrazioak
Elkarteko Finantza-Erakundeekin erabaki beharreko gordinari dagokion
korritu-mota garbiaren aurrikuspenari aurreko ekitaldirako aurrikusitakoa
zatitzearen ondoriozko indizeak ponderatua da.
4.
Atala
Konpentsazioan BEZ-k ordezkatutako dirusarrera
probintzialek (I) gutxitutako Itunepeko dirusarreregatikako bilketari, honako
kenketa hauek egingo zaizkio:
a) Kupo likido gisa
Estatuari ordaindu beharreko diru-kopurua.
b) Ertzainaren
finantzaketari dagokion diru-kopurua, Estatuari ordaindu beharreko Kupo
likidoaren kalkuluan konputatutakoa.
c) Gizartesegurantzako
Kudeaketa-Entitateei lotutako intsuldaketak finantzatzeari dagokion kopurua,
Estatuari ordaindu beharreko Kopu likidoaren kalkuluan konputatutakoa.
1987/1991 bosturtekorako Euskal Herriko
Kupoa finkatzeko metodologian, hots, 1987.eko abenduaren laueko Kupoaren
Bitariko Batzordean erabakitakoan, hitzartutakoa ekitaldi bakoitzean
aplikatzearen ondoriozkoak izango dira kopuru hauek.
5.
Atala
Itunepeko diru-sarreran bilketatik, Jaurlaritzak,
ekonomia-egitasmogintza, suztapen eta garapenerako politikak burutzeari
dagokion kopurua gutxituko da; eta, 27/1983 Legeko 22.3 artikulua betez,
Autonomia Elkartearen egonkortasun politikoa eta ekonomikoa bermatzeko neurriak
hartu.
Aurreko ekitaldiari dagokion
aurrikuspenari hurrengo 8. artikuluak aipatzen duen gaurkotze-indizea aplikatuz
lortuko da zenbateko hori.
6.
Atala
Guztientzako Erakundeetako karga orokorren
euspenerako Foru Diputazioek egiten duten aportazioa, itunepeko dirusarreretatik
eskuratutako bilketari banaketa bertikalaren koefizientea aplikatuz kalkulatuko
da, eta hori, aurreko 4 eta 5 artikuluek aipatzen dituzten kenketak eta
gutxiztapena burutu ondoren.
1989-1991 hirurtekorako indarra izango
duen banaketa bertikalerako koefizientea %65,14ean zehazten da. Zehaztapen
horretarako jarraitutako metologia I Eraskinean jasotzen da.
Erabaki honek indarrean dirauen bitartean,
Estatuko Administrazio Zentralaren eta Autonomia Elkartearen, edo Guztientzako
Erakundeen eta Foru Diputazioen artean zerbitzu-intsuldaketarik izango balitz,
10. artikuluan xedatutakoari ekingo zaio.
7.
Atala
Aurreko artikuluak dioen Aportazio
Orokorraz gain, Foru Diputazioek aportazioak egingo dizkiete Autonomia
Elkarteko Guztientzako Erakundeei, honako kontzeptu hauei dagozkienak alegia:
a) Ertzainaren alorrean
Autonomia Elkarteko Administrazioaren Aurrekontuan sartutako gastuen
finantzaketa, 4.b) artikuluan definitutako kenketak duen zenbateko berdinaz.
b) Gizartesegurantzako
Kudeaketa Entitateei lotutako intsuldaketak finantzatzea, agintepidearen
erabilera Guztientzako Erakundeei dagokienean; finantzaketa horren
diru-kopurua, intsuldaketa-Dekretuen arabera, Estatuari ordaindu beharreko
Kupoa gutxituz finantzatu beharrekoa izango da.
c) Jaurlaritzari
laguntza ematea 27/1983 Legeko 22.3 artikuluan jasotako politikak eta egitekoak
burutu ditzan, 5. artikuluan zehaztutako gutxiketaren zenbateko berdinaz.
8.
Atala
Aurreko 3 eta 5 artikuluek aipatzen duten
gaurkotze-indizea, dagokion ekitaldirako Autonomia Elkartean itunepeko
dirusarrerengatik bildutako aurrikusitakoaren -2.1 artikuluko a), b) eta c)
idazatietan adierazitakoak bereziki-eta aurreko ekitaldirako
bilketa-aurrikuspen horren arteko zatidurak emango dute.
9.
Atala
Beren titularitatea Autonomia Elkarteko
Guztientzako Erakundeei dagokien dirusarrerak dira Lurraldearteko Konpentsazio
Fondoaren intzuldaketak.
10.
Atala
1.- Aurrekontu-ekitaldian
zehar Estatuko Administrazio Zentralak zerbitzu berriak intzuldatzen badizkio
Autonomia Elkarteari, 4. artikuluan espezifikatutakoei kenketa gehigarri bat
egingo zaie, eta horren zenbatekoa, aurrekontu-ekitaldi horretan Estatuari
ordaintzeko Kupoan egin beharko litzatekeen zenbateko berdinaz.
2.- Intzuldaketa
berrien finantzaketa burutu ahal izateko, Foru Diputazioek, kenketaren gai izan
den eta zenbateko berdineko osagarrizko emanketa bat egin beharko dute Euskal
Herriko Herriogasun Nagusiaren alde, honako kasu honetan izan ezik, hau da,
27/1983 Legeko Aldibaterako Erabakietatik Lehenengoko 2. apartaduan aipatzen
diren Bitariko Batzordeen erabakiz, zerbitzu horiek Foru Diputazioei
traspasatzea gerta dadinean hain zuzen, kasu honetan ez da egin beharko lehen
aipatu den osagarrizko emanketa hori.
3.- Hirurteko
hurrengo aurrekontu-garaian, zerbitzuak eskuratzea gertatuko balitz, kenketaren
urteko zenbatekoa eta bidezko izan dadin osagarrizko emanketa, honako era
honetan gaurkotuko da, hots, Estatuari ordaindu beharreko Kupo likidoa
gaurkotzeko erabil dadin gaurkotze-indizea aplikatuz alegia, 1987-1991
bosturterako Kupoa zehazteko ezarrita dagoen metodologian jasotzen denaren
arabera.
Dagokion ekonomia-urteko urtarrilaren
batetik hasita indarra izan ez dezanean intzuldaketak, urtekotasuna kontutan
hartuz gauzatu behar diren konponketak egin ondoren gaurkotuko da kenketaren
zenbatekoa hurrengo aurrekontuetako ekonomia-ekitaldietarako.
11.
Atala
Urte bakoitzeko Kupoaren kalkuluan sartzen
den Ertzaintzaren kosteei buruzko itunea Estatuko Administrazioarekin egin
ondoren, Ertzaintzaren plantilan, nahiz kopuruari, nahiz destinoari, nahiz
indarrean dagoen prozeduraren arabera baimenaren gai izan daitezkeen moduluen
aldibaterako gehiketei dagozkienetan eman daitezkeen edozein eratako aldaketek,
4. b) artikuluan aipatzen den kekentaren eta 7. a) artikuluan aipatzen den
osagarrizko emanketaren gehiketa ekarriko dute Estatuari ordaindu beharreko
Kupoan onar dadin zenbateko berdinez.
12.
Atala
Gizarte-segurantzako Erakunde Gestorei
atxikitako dagokien eta Estatuari ordaindu beharreko Kupo likidoaren kalkuluan
kontatuta dagoen diruzenbatekoa aldatzea gertatuko balitz, 4. c) artikuluan
aipatzen den kenketa eta 7. b) artikuluan aipatzen den osagarrizko emanketa
aldatu egingo dira bidezko izan dadin terminuetan eta Estatuari ordaindu
beharreko Kupoan onar dadin zenbateko berdinez, intzuldaketei buruzko Dekretuek
ezartzen dutena aplikatuz.
13.
Atala
Aurreko 10., 11. eta 12. artikuluetan
aipatzen diren eta ordainketarako epemuga betegabe duten osagarrizko emanketak,
27/1983 Legeko 25. artikuluan zehazten diren epealdietan banatuko dira
diru-kopuru berdinez.
II
ATALBURUA
BANAKETA
HORIZONTALERAKO MODULUA
14.
Atala
1.- Aurreko
artikuluetan ezarritako emanketei honako erizpide hauen arabera lortutako portzeintaiak
aplikatzeak eman dezan emaitza izango da 1989., 1990. eta 1991. ekitaldietan
Lurralde bakoitzak eman beharrekoa:
a) Lurralde Historiko
bakoitzaren errentaren arabera banatuko da eman beharreko ehuneko 70a.
b) Lurralde Historiko
bakoitzak egin behar duen ahalegin fiskalaren inbertsaren artezko funtzioaren
arabera burutuko da ehuneko 30aren emanketa, Zergabilketarako duen Gaitasunaren
arabera kalkulatuko dela hori.
2.- Erizpide
hauen azalpen matematikoa, honako ekuazio honen bidez formulatuko da:
T/Y
CRi
-------
Yi Ti /Yi
AI
= 70 ------ + 30 --------------------------------------
Y 3 T/Y
CRi --------
i = 1 Ti
/Yi
Hona hemen letra edo letra multzo
bakoitzaren esanahia:
Ai
= Lurralde Historiko bakoitzak eman
behar duenaren koefizientea, guztira eman behar duen portzentaietan.
Yi
= i Lurraldearen errenta.
Y
= Euskal Herriko Autonomia
Elkartearen errenta.
Ti = i
Lurraldearen bilketa.
T = Hiru
Lurraldeen guztirako bilketa.
CRi = i
Lurraldeak bilketarako duen gaitasun relatiboa.
3.- Aurreko apartaduan aipatutako formula
aipatutako ekitaldi bakoitzari aplikatzeak eman ditzan emaitzek, ez dute aldatu
behar koefiziente bat bakarra ere ehuneko bat t'erdi (1,5) baino gehiagoan, ez
positiboki edo ez negatiboki ere, aurreko ekitaldian izan zuen balioari
dagozkionetan; eta hori, emanketen gaurregungo egitura bapatean ez aldatzeko
xedez.
15. Atala
1.- Aurreko artikuluan aipatutako
emanketa-erizpideak aplikatu ahal izateko, honako definizio hauei egokitu beharko
zaizkie erabil daitezen bariableak:
a) Errentarako, Barne-Ekoizpen Gordina erabiliko da, Euskal Herriko
Autonomia Elkarteko guztirakoari dagozkionetan Lurralde bakoitzean ematen diren
merkatu-prezioen arabera eta Estatistikarako Euskal Institutoak argitaratutako
azken datoa erabiliko dela basetzat.
b) 27/1983 Legeak dioenaren arabera, zerga-kontzeptu guztiak kontutan
hartuz, artezko udal-zergak barne, urtean biltzen den zenbatekoaren eta
errentaren artean ematen den lotura, hartzen da ahalegin fiskaltzat. Foru
Diputazioetako eta Udaletako aurrekontuetako I eta II atalburuetan jasotzen
diren kontzeptuak dira, aipatu diren zerga-kontzeptuak.
Erabil
daitezen bilketa-datuek eta amaitutako azken ekitaldiari dagozkionek bat etorri
behar dute.
Ahalegin
fiskalaren kalkuluari aplikatuko zaizkion errenta-datuek eta errenta-bilketari
buruzkoek, urte berekoak izan behar dute. Horretarako, a) apartaduan aipatzen
den Barne-Ekoizpen Gordina proiektatuko da, legozkiokeen ekitaldietan Euskal
Herriko Autonomia Elkartean eman den moneta-hazkundearen tasak aplikatuko
zaizkiola.
Ahalegin
fiskalaren inbertsak, Lurralde bakoitzaren Bilketa-Gaitasunarekin lotuta egon
beharko du multiplikatiboki.
II Eraskinean
jasoten diren zerga-kontzeptuei dagokien eta Euskal Herriko Autonomia Elkarteak
orohar duen bilketa-egitura oinarritzat hartuz egingo da Bilketa-Gaitasunaren
kalkulua, guztirako bilketan duen portzentaia-zatia emango zaiola
zerga-kontzeptu bakoitzari. Zerga-bilketaren zio den indikadore ekonomiko egoki
bat gehituko zaio zerga-bilketa kontzeptu bakoitzari Lurralde Historikoka eta
Euskal Herriko Autonomia Elkarteko guztirakoarekiko portzentaia-terminuetan. Bi
elementu hauek oinarritzat hartuz eta bigarrena lehenengoaz ponderatuz,
Lurralde Historiko bakoitzaren bilketa teorikoa edo indikadore bakoitzaren
batezbesteko zerga-bilketarako gaitasuna kalkulatuko da portzentaia-terminuetan
guztirakoarekiko beti ere.
Indikadore
bakoitzerako lortutako emaitzen bateraketa izango da Lurralde Historiko
bakoitzaren Bilketa-Gaitasuna.
Zerga-bilketarako,
kontzeptu bakoitzean, erabiliko diren indikadore ekonomikoak II Eraskinean
zehazten dira. Finantza Publikoetarako Euskal Batzordeak eman beharko du
onarpena, indikadore horietan edozein aldaketa egin ahal izateko.
2.- Estatistikarako Euskal Institutoak azkena
argitaratutakoak izango dira indikadore eta kalkulu ezberdinetan erabiliko
diren datuak. Argitalpenaren gai izan den daturik ez egotea gertatzen bada,
Estatistikarako Euskal Institutoak horiei buruz egindako zenbatespenak edo
Finantza Publikoetarako Euskal Batzordeak egokitzat jo ditzan
estatistika-iturrietatik jasotako azken datuak erabiliko dira.
III
ATALBURUA
EMANKETAK
EGITEKO MODUA
16.
Atala
1.- Foru
Diputazioek, aurrekontu-ekitaldi baten barruan, Euskal Autonomia Elkarte
Osorako Instituzioei egin beharreko emanketa orokor eta osagarrien kalkulua
egiteko, honako hauek aplikatuko dira: 2. artikuluan aipatzen diren eta
Finantza Publikoetarako Euskal Batzordeak egin eta 2. artikuluan aipatzen den
dirusarreren aurrikuspena alegia eta bai I Atalburuan zehazten diren
gainontzeko mekanismoak ere, Eusko Jaurlaritzak eta Foru Diputazioek ekitaldi
bakoitzarekiko aurrekontuak egin ditzaten.
2. Aurreko
apartadua aplikatzeak ekar dezakeen guztirako zenbatekoa jasoko duten eta diru-kopuru
berdineko sei emanketa egingo dituzte Foru-Diputazioek, 27/1983 Legeko 25.
artikuluan aipatzen diren epeen barruan.
17.
Atala
1.- Azken
emanketa egin dadinean, egokitzapen prelikidatorio bat egingo da, horretarako,
urteko lehenengo harmar hilabetetan izandako aurreko urteko azken bi
hilabetetan izandako egiazko diru-bilketak eta aurreko urteko azken bi
hilabetetan egindakoak hartuko dira kontutan, aurreko urtekoarekiko azken
Guztirako Urteko Higikorrean itunepeko zergek errejistratutako batazbesteko
gehiketaren tasari egokitu beharko zaizkiola diru-bilketa horiek.
2.- Hurrengo
ekitaldiko otsailaren barruan, emanketen likidapena egingo da.
Likidapen honen ondorioetarako, honako
hauek hartuko dira kontutan, hau da, 2.1 artikuluko a, b eta c apartaduetan
aipatzen diren bilketako datu realak eta bai BEZ-ak Foru Diputazioen alde
garbi-garbi dakartzan probintziatikako diru-sarrerek ematen duten diru-kopurua
ere. 2.1.d eta 3. artikuluek aipatzen dituzten interesen zenbatekoa eta 5.
artikuluan aipatzen den gutxitu beharreko kontzeptua zehazteko, honako hau
egingo da: Autonomia Elkarte mailan benetako bilketak eman dezana
birraztertze-indizearen eta, bereziki, 2.1 artikuluko a, b eta c apartaduetan
aipatzen direnen arabera, aurrez finkatutako zenbatekoak birraztertu hain
zuzen. Gainera, interesen kasuan, era honetan lortuta emaitza, Autonomia
Elkarteko Administrazioak Elkarteko Finantza-Erakundeekin egindako itunepeko
gordinari dagokion benetako interes-mota garbiaren kozientearen eta
hastapenetan aurrikusitakoaren artean ponderatuko da. 4. artikuluan aipatzen
diren kenketak, likidapenean kontatu behar direnak hain zuzen, hastapenetan
ekitaldirako aurrikusitakoak izango dira.
3.- Estatuari
ordaindu beharreko Kupoaren behin-betiko likidapenetik letozkeen zenbatekoak,
4. artikuluan aipatzen diren behin-betiko kenketei dagozkienak alegia,
ihardunean dagoen ekintzarako aurrikusitako emanketen kalkuluan konputatuko
dira. Likidapen hau egin ondoren, aipatutako emanketen kalkulua birraztertuko
da, era honetan gel daitezen zenbatekoen arteko ezberdintasunak eta egun hori
arte egiatan ordaindu diren zenbatekoak zati berdinetan banatuko direla epemuga
amaitu gabe duten epeen artean.
Gehigarrizko
Xedapenak
Lehenengoa
Zerga-sisteman sartutako edo ekonomiak edo
salbuespenezko beste zirkunstantziaren batek ekar ditzakeen aldaketak direla
eta, banaketa bertikal modeluan eta/edo banaketa horizontalaren koefizienteetan
funtsezko aldaketak sartu beharra gerta dadinean, Finantza Publikoetarako
Euskal Batzordeak, metodologia eta kalkulo mailako aldaketei buruzko
proposamenak egin ahal izango ditu. Proposamenaren gai izan daitezen aldaketak
jasoko dituen Lege-Proiektua bidaliko du Jaurlaritzak Legebiltzarrera, honek
onarpena eman diezaion.
Bigarrena
Lurralde Historikoetako Organu Foralek,
Ekonomia-Ituneko 46. artikuluak eta 27/1983 Legeko Gehigarrizko Xedapenetatik
Bigarreneko 1.ak eta 2.ak ematen dizkieten aginteen kaltetan gabe, askoren
arteko arrisku-erizpidea erabiliko dute Lurralde Historikoei dagozkien
itunepeko dirusarreretan Toki-Erakundeen partaidetza urtero ezartean, Finantza
Publikoetarako Euskal Batzordeak emandako argibideen arabera.
Horretarako, Finantza Publikoetarako
Euskal Batzordeak, batzar berean, III Eraskinean sartzen den argibidea ematen du;
argibide hori, bere izakera kontutan hartuz, gaurkotu ahal izango dela Finantza
Publikoetarako Euskal Batzordearen erabakiz, zerga-sistema sartutako edo
ekonomiak edo salbuespenezko beste zirkunstanziaren batek ekar ditzakeen
aldaketak direla eta, beharrezkotzat jo dezanean.
Aldibaterako
Xedapena
Akordio hau onartu dadinetik hasi eta
1988.eko abenduaren 31ra arteko epealdiaren barruan, Estatuko eta Autonomia
Elkarteko Administrazioaren eta, behar bada, Autonomia Elkartearen eta Lurralde
Historikoen arteko konpetentzia-intzuldaketa berriak egitea gertatuko balitz,
10. artikuluan deskribatu denaren modura jokatuko litzateke horiei
dagozkienetan.
I
ERASKINA
BANAKETA
BERTIKALERAKO KOEFIZIENTEEN KALKULUA
Hainbat erizpidetan hartzen du oinarri,
banaketa bertikalerako modeluak. Honako hauek nabarmendu behar dira erizpide
horien artean:
a) Askoren arteko
arrisku-erizpidea. Ondorioz, Autonomia Elkarte Osorako Erakundeen eta Lurralde
Historikoen finantzaketa, diru-kopuru aldakorrez burutzen dela egin daitezen
bilketen arabera.
b) 1988. urteari
dagozkion aurrekontu-gastuen bolumena hartzen da, instituzio maila bakoitzak
finantzatu beharreko gastu publikoaren beharrak zehazteko basetzat.
c) Autonomia Elkarteko
Herriogasun Sail ezberdinek jasotzen dituzten diru-sarrerak, bi bloke handitan
artikulatzen dira: Alde batetik, L.H.L.-ko 20. artikuluaren arabera banatu
beharrekoak eta, bestetik, banagarri ez direnak. Horiei dagozkienetan,
finantzatu beharreko gastu publikoaren arabera banatu beharko dira lehenengoak,
bakoitzarenak diren zerbitzu eta konpetentzien finantzaketarako gastuak
bigarrenekin ordaindu ondoren.
Erizpide hauek oinarritzat hartuz, ondoren
zehazten den metodologiaren arabera jokatuko da 1989-1991 hirurterako banaketa
bertikalaren koefizientearen kalkulua egiteko:
1.- Foru-Diputazioen
eta Eusko Jaurlaritzaren 1988.erako Gastu-Aurrekontuak hartzen dira
oinarritzat, Aurrekontu-proiekturako gastuak azken instituzio horri izendatzen
zaizkiola.
2.- Enplegu-Sustapenerako
eta Teknologia mailako Berrikuntza eta Garapen arloetan, Eusko Jaurlaritzaren
konpetentziei dagozkien halako edo holako partidak direla eta, Foru Diputazioen
aurrekontuetako konpetentzia-azterketa kontutan hartuz,
homogeneizazio-konponketa bat sartzen da aurrekontuetan, 1.247,7 milioi pezeta
hartzen dituela guztira. Eusko Jaurlaritzarekin egindako itunepeko ihardunen
finantzaketarako diren aurrekontu-horniketak ez dira sartzen arlo honetan.
3.- Gastu-zentru
gestionatzaile bakoitzak finantzatuko du gastu osoaren zati bat, bakoitzak dituen
diru-sarrera bereziez baliatuz. Hona hemen kasu batzuk:
. Herri Zorra,
zorketabidez egiten dela horren finantzaketa eta Foru Diputazioen eta Eusko
Jaurlaritzaren (33.472, 9 eta 18.280,0 milioi pezeta hurrenez-hurren)
aurrekontuetan jasotzen dela finantzaketa-modu hori.
. Erakunde bakoitzak,
ondareak direla eta, eskuratzen dituen diruak; kontzeptu honetatiko guztirako
zenbatekoari Finantza Publikoetarako Euskal Batzordeak onartutako zenbatekoa
kenduko zaiola, hau da, banaketaren pean dauden interesei dagokiena alegia.
. Itunepekoak ez diren
Zergetan (2.812,0 milioi pezeta) parte hartzen dela eta, Udalei egindako
transferentziak hartzen dituen Udal-finantzaketa.
. Erakunde bakoitzaren
diru-sarrera bereziek hartzen dituzten beste batzuk: Zerbitzuak eskaintzeagatiko
tasak, FCI delako transferentziak, Fondo Europearrak, Inbertsio errealen
salketak etab... Honako hau hartzen da kontutan arlo honetan, hau da, Foru
Diputazioen aurrekontuetako itunepeko diru-sarrerak, Finantza Publikoetarako
Euskal Batzordeak onartutako zenbatekoari egokitzea alegia.
4.- (1)
apartaduari (2) eta (3) apartaduak kenduz, finantzaketaren gai izan behar duten
guztirako gastuen emaitza lortuko da, (389.186,1 miloi pezeta Foru
Diputazioentzako eta 184.653,4 Eusko Jaurlaritzarentzako), egokitzapen eta
kenketa batzuk aplikatu beharko zaizkiela.
5.- Honako
hau izango da lehenengo egokitzapena; hau da, Foru Diputazioek, Ezohizko
Eurijasak zirela eta, Eusko Jaurlaritzari egindako transferentziaren zenbatekoa
(893,4 miloi pezeta) kentzea, barne mailako eta banaketaren modelu orokorretik
kanpo dagoen kontzeptu bat finantzatzeko transferentzia bat bait da.
6.- Honako hauek dira egin
behar diren kenketak:
. Estatuari ordaindu beharreko kupoa, 101.670,5 miloi pezetakoa dela ordaindu
beharreko kupo likidoa.
. E.H.A.E.-ri ordaindu beharrekoak, Ezohizko Eurijasei dagozkienak
izan ezik. (183.307,2 miloi pezetakoa da. E.H.A.E.-ri ordaindu beharreko
guztirako zenbatekoa).
. BEZ-ak ordezkatu dituen diru-sarrera probintzialak, BEZ-ari buruzko
ituneak, Foru Diputazioentzako diru-sarrera propioak ziren dirubideen gain izan
dituen ondorioak orekatzeko xedez (24.463,5 miloi pezeta).
. Ertzaintzaren finantzaketa, banaketa orokorreko modelutik kanpo dagoen
finantzaketa berezi baten kontzeptua bait da (16.075,8 miloi pezeta).
. Gizartesegurantzaren Erakunde Gestoreei atxikitako kostearen
finantzaketa, banaketa orokorrerako modelutik kanpo finantzatzen den kontzeptu
bat bait da. Kontzeptu hau dela eta, INSERSO-ren finantzaketari dagokion zatia
kendu beharko zaie Foru Diputazioei (1.161,8 miloi pezeta) eta gainontzekoa
Eusko Jaurlaritzari (20.842,4 miloi pezeta).
7.- Finantzatu beharreko gastuen guztirakoaren
(4) eta egin beharreko egokitzapen eta kenketen (5) eta (6) arteko
ezberdintasun garbia kontutan hartuz, Instituzio bakoitzaren gastu-kopuruak
lortuko dira eta, horien arabera, banaketaren gai izango diren diru-sarreren
banaketa egingo da. Ondorioz, honako hauek direla portzentaiak, hau da, %34,86
Foru Diputazioentzako eta %65,14 Eusko Jaurlaritzarentzako hurrenez-hurren.
III ERASKINA
Finantza
Publikoetarako Euskal Batzordeak, Lurralde Historikoei dagozkien itunepeko
dirusarreretan Toki-Erakundeek duten partaidetza urtero finkatzeko garaian
banatutako arriskuaren erizpidea erabiltze ondorioetarako, eta Itunepekoak ez
diren dirusarreretan dagokien partaidetzaren kaltetan gabe, honako hau
gomendatzen du, hots, Diputazio bakoitzak, baldintzarik gabeko finantzaketa
gisa, Toki-Erakundeei esleitu beharreko zenbatekoa itunepeko
dirusarreretatikako baliabideen %50a izan dadila; zenbateko hori,
konpentsazioak, kenketak eta gutxiketak burutu ondoren egingo da, honako
zerrenda honen arabera:
- Itunepeko Dirusarreretatikako bilketa (Ri),
ken BEZ-k ordezkatutako Probintziakako Dirusarrerengatikako Konpentsazioa (Ii),
Hi
- Kenketak, Di
- Estatuarentzako Kupo likidoa
- Ertzainaren finantzaketa
- Kupo bidezko finantzaketa,
Gizartesegurantzaren Kudeaketa-Entitateei loturik dauden Intsuldaketengatik.
- Hirurtekoan zehar izandako
intsuldaketengatikako finantzaketa.
- L.H.L.-ko 22.3 artikuluan aipatzen diren
Politikak gauzatzea, Pi
- Aportazio
orokorra Guztientzako Erakundeei, AGi
- Baliabide
erabilgarriak: Hi - (Di + Pi) -AGi
Kontzeptu bakoitzaren kopurua Lurralde
Historiko bakoitzari benetan dagokiona dela adierazten du i azpindizeak.