7/2006 Legea, abenduaren 1ekoa, Euskadiko Museoei buruzkoa.
2006-12-01Erakundea: Eusko Legebiltzarra
Argitalpena: EHAA, 2006/12/18, 239. zk.; EAO, 2011/11/4, 266. zk.
§ 280. 7/2006 LEGEA,
ABENDUAREN 1EKOA, EUSKADIKO MUSEOEI BURUZKOA
ZIOEN AZALPENA
Euskal Herriko Autonomia Estatutuaren
10.20 artikuluaren arabera, Euskal Autonomia Erkidegoak eskumen osoa du
artxibo, liburutegi eta museoen alorrean, horien titularra Estatua ez denean.
Gure lurralde-eremuan, eskumen horren
aitortza Lurralde Historikoen Legean ezarritako eskumen-banaketaren arabera
gauzatu behar da, izan ere, lege horrek eskumen osoa ematen die lurralde
historikoei beren titulartasunpeko museoen alorrean.
Eskumen-mapa horri jarraituz, Kultura
Ondarearen uztailaren 3ko 7/1990 Legea eman zen eta, bertan, gure Erkidegoko
museoei buruzko araudiaren hastapenak finkatu ziren. Nahiz eta izaera orokorra
izan eta kulturaren alorrean sartu ohi diren gai guztiak bildu, xedapen horrek
museoei buruzko alderdi orokorrak finkatu zituen eta museoen sistema koordinatu
bat, hau da, Euskadiko Museoen Sistema Nazionala izenaz ezagutzen dena,
osatzeko oinarriak ezarri zituen. Dena dela, bildutako esperientziatik abiatuta
eta sektore horren beharrak aztertu ondoren, egoki iritzi zaio berariazko arau
bat egiteari, alderdi guztiak era global eta zehatzago batean erregulatzeko
eta, ondorioz, Euskadik museo azpiegitura eta zerbitzu moderno eta koordinatuak
izan ditzan, herritar guztiek erraz erabiltzeko modukoak. Horrela, gainera,
optimizatu egingo dira herri-administrazioek establezimendu horietarako jartzen
dituzten baliabide eta bitartekoak.
Lege honekin, arlo honetako ordenamendu
juridikoa eguneratu eta, aldi berean, osatu nahi da, hala kontzeptuen alorrean
nola antolaketa, kudeaketa edo plangintzarenean.
Legeak museoen ikusmolde berri bat
eskaini nahi du. Izan ere, Euskadiren kultura-ehuna garatu eta ondare naturala
babestu eta zabaldu ez ezik, museoek ondare horren etorkizuna aztertu eta
sustatu ere egingo dute kultura kontzeptuak har dezakeen esparru zabalenean eta
adierazpen era guztietan. Halaber, jarduera publiko eta pribatuaren arteko
lankidetza bultzatu nahi da, baita museoen alorreko plangintza sustatu ere,
betiere kulturarako interesa areagotzeko aukerak handituz, kultura pertsonaren
eta gizarte osoaren berezko ondasuna denez gero.
Beraz, lege honek bere egiten ditu
sektoreko doktrina eta teknika ekarpenak eta Euskadiko Erkidegoko museoen
erregulazioan gainditu egiten du kontzeptu tradizionala, museoak ondasunak
gordailatu eta babesteko lekutzat jotzen dituena, eta gehiago hurbiltzen da
gaurko kontzeptura, kultura gizarte-eragileekin eta, oro har, herritarrekin
etengabeko harremanetan dagoen jarduera bizi, transformatzaile, parte-hartzaile
eta interaktibotzat jotzen duena. Ondorioz, museoak kultura- eta gizarte-
proiekzioko guneak izan behar dira, zeregin didaktikoa bete behar dute
zalantzarik eta etenik gabe eta sormena bultzatu behar dute, terminoaren
jatorri etimologikoarekin bat.
Museoek, erakusketen ondorio diren
prestazioak ez ezik, ikerketa eta gozamen intelektual eta artistikoaren
ingurukoak ere eskaini behar dizkiete herritarrei. Era horretan, museoak
partaidetza kulturala eta zientifikoa sustatzen duten espazio bilakatuko dira
eta, horretarako, bertan gordailatutako ondasunak uztartu egin behar dira
historia, arkeologia, etnologia, teknika, arte eta ekologia balioekin edo beste
edozein eratakoekin, betiere funtsak ezagutarazteko jarduera osagarriak
baztertu gabe.
Ildo horretatik, oinarri juridiko bat
ezarri behar da Euskadin gizartearen zerbitzurako kultura- eskaintza izango den
museo-jardueraren garapena bultzatzeko. Jarduera horrek, gainera, hainbat
alderdi bilduko ditu historian zehar euskal herriaren kultura-ondarearen
funtsezko osagarri diren elementu materialak eta ez-materialak osatzen dituzten
ondasunak ezagutu, aztertu, ikertu, kontserbatu, bideratu eta gozatzeari buruz.
Horretarako ematen da, hain zuzen ere, Euskadiko Museoei buruzko Legea.
Lege hau aukera komenigarri eta nahitaezkoa
da. Izan ere, herritarren eskubideak babesten ditu, gizarte eta kultura
alorrean inplikazio nabarmenak dituen jarduera bat arautzen du,
zehapen-araubide bat ezartzen du eta, Eusko Legebiltzarrean sortzen denez,
maila egokia ematen dio gai honi eta euskal herri-administrazio guztiak
engaiatzen dira bertan.
Azkenik, maila honetako arau baten
bitartez, Euskadiko museo-ondarea eta bildumak, historiaren, kulturaren eta
artearen erakusgarri garrantzitsuak baitira, era egokian babestu ahal izango
dira; halaber, ordenamendu bat eratuko da sorkuntzaren alorrean kontrol bat
ezartzeko eta, bereziki, Euskadiko museoak eta bildumak onartzeko eta
sustatzeko.
Legeak zorrotz errespetatzen ditu kultura
alorrean Euskadiko administrazioek dituzten eskumenak, Lurralde Historikoen
Legean jasoak. Alde horretatik, sakondu egiten da Euskadiko Museoen Sistema
Nazionalean, eta foru-aldundietako museoei ere aukera emango zaie bertan
sartzeko, betiere beren borondatez eta sistema horrekin aldez aurretik ados
jarrita.
Bestalde, museoak kalitate handiko
ekipamendutzat onartzeak ondorio garrantzitsuak izango ditu, bai erregistro
administratibo eta publikoari dagokionez, bai Euskadiko museoak eta bildumak
nabarmen eta etengabe hobetu behar dituzten sustapen eta laguntza jarduerei
dagokienez.
Sakondu egiten da Euskadiko Museoen
Sistema Nazionalean, museoen inguruko jarduera politikoan diharduten sektore
eta erakunde guztiak bateratu eta elkartzen dituenez, baina,
legegintza-teknikei jarraituz, horri buruzko araudia eta zereginak gerora
zehaztuko dira erregelamendu bidez.
Helburu horiek lortzeko, legea 7 kapitulu
eta 31 artikulutan egituratu da, eta horiei bi xedapen gehigarri, iragankor bi,
indargabetzaile bat eta azken xedapenetako bi gaineratu zaizkie.
I. kapituluan, museoei eta bildumei buruzko xedapen orokorrak jasotzen dira. Bertan, horien definizioak, zereginak eta titulartasun-araubidea zehazten dira, bai eta Euskadiko Autonomia Erkidegoko Administrazioaren eskumenak ere, eta Kultura Ondarearen Legea aplika dakiekeen adierazten da.
II. kapituluan museoei eta bildumei
buruzko araubidea ezartzen da. Lehenengo atalean, lege honen ondorioetarako
onartuak izateko bete behar dituzten eskakizunak zehazten dira. Bigarren
atalean, berriz, Euskadiko Museo eta Bildumen Erregistroa sortu eta arautzen
da.
III. kapitulua museo eta bildumen
kudeaketari buruzkoa da eta, bertan, betebehar orokorrak eta langileei eta
bisitetarako araubideari buruzko alderdiak arautzen dira.
IV. kapituluan Euskadiko museoen eraketa
azaltzen da. Lehenengo atalean sakondu egiten da Euskadiko Museoen Sistema
Nazionalean eta, ildo horretatik, horren oinarrizko alderdiak zehazten dira.
Bigarren atalean, berriz, kategoria berezi bat ezartzen da, interes nazionaleko
museoena, eta horien definizioa egiten da.
V. kapitulua museoetako funtsei buruzkoa
da, eta gai hauek arautzen ditu: gordailatzeak, lehentasunez erosteko eta
atzera eskuratzeko eskubideak, desjabetzeak, erreprodukzioak eta
zaharberritzeak.
VI. kapituluan zehapen-araubidea ezartzen
da eta, alde horretatik, Euskal Kultura Ondarearen Legean jasotako araubide
orokorra osatzen da; izan ere, berariazko arau-hausteak zehaztu eta mailakatzen
dira, eta horiei dagozkien zehapenak finkatzen.
VII. kapituluan Euskadiko Museoen Aholku
Batzordea sortzen da, museoen inguruko politikan Jaurlaritzaren aholkulari
gisa. Horren osaketa, ordea, gerora erregelamendu bidez zehazteko uzten da.
Legeak bi xedapen gehigarri ditu:
lehenengoaren arabera, legea erlijioen ondasunei aplikatzeko, indarrean dauden hitzarmenak
hartuko dira aintzat; bigarrenean, berriz, gehienezko epea ezartzen da
Euskadiko Museoen Aholku Batzordea eratzeko.
Lehenengo xedapen iragankorrak arrazoizko
epe bat ezartzen du, orain dauden museo eta bildumak legean ezarritako
eskakizunetara egokitu daitezen.
Xedapen indargabetzailak espresuki
indargabetzen ditu Euskal Kultura Ondarearen Legearen IV. tituluko III.
kapitulua eta hirugarren xedapen gehigarria, eta, bestalde, ohiko formula
erabiltzen du, hau da, legea indarrean jartzen denean eraginda suertatzen diren
xedapenak aipatzearena.
Azkenik, legeak azken xedapenetako bi
ditu: arauzko garapenari buruzkoa bata eta Euskal Kultura Ondarearen Legearen
5. artikulua aldatzeko bestea, laugarren idatz-zatia erantsi ahal izateko.
Lege honekin, arau multzo bat eratzeari
ekin nahi zaio, Euskal Kultura Ondarearen Legea osatzeko eta gure Autonomia
Erkidegoa egoerarik hoberenean jartzeko kultura-adierazpen desberdinen
ordenazioari eta kultura-ondarearen babesari dagokienez, gure zeregina baita ondare
hori datozen belaunaldientzat gordetzea.
I. KAPITULUA
Xedapen orokorrak
1. Artikulua -
Helburua eta aplikazio-eremua
1. Hauek
dira legearen helburuak:
a) Euskadiko museo eta bildumak antolatu, onartu eta modu
eraginkorrean kudeatzeko arau-esparrua finkatzea.
b) Museo-sistema bat antolatzea koordinazio, lankidetza eta
osagarritasun printzipioetan oinarrituta.
c) Museo-ondarea babestu eta sustatzea, herritarren kulturarako eta
hezkuntzarako eskubidea, berdintasunean oinarrituta, bermatzeko.
d) Museoen ondarea babestea eta bultzatzea, herri legez gure
historiaren eta garapen kulturalaren lekuko gisa, eta, aldi berean,
errespetuzkoa eta harkorra euskal lurrean dauden agerpen kulturalekin.
2. Aplikazio-eremua.
Lege hau Euskadiko Autonomia Erkidegoan
dauden museo eta bildumei ezarriko zaie, Estatuaren edo foru-aldundien
titulartasuna dutenei izan ezik.
3. Lankidetza-printzipioa.
Euskal Autonomia Erkidegoko
Administrazioak elkarlanean jardungo du Erkidegoko beste administrazioekin,
Estatuko edo atzerriko beste erakunde publiko eta museoekin eta
kultura-elkarteekin, betiere Euskadiko museo-azpiegiturak eta funtsak sustatu
eta hobetzeko.
2. Artikulua - Museoaren eta bildumaren kontzeptua, funtzioak eta sorrera
1. Lege
honen ondorioetarako museotzat joko dira baldintza hauek betetzen dituzten
entitate iraunkorrak: irabazi-asmorik gabeak izatea; publikoarentzat irekita
egotea; gizartearen eta horren garapenaren zerbitzura egotea eta historia, arte,
arkeologia, paleontologia, antropologia, etnografia, etnologia, zientzia,
teknika eta naturaren alorrean edo bestelako edozein kultura alorretan baliotsu
diren multzo eta bildumak batu, eskuratu, kontserbatu, ordenatu, dokumentatu,
ikertu, zabaldu eta erakustea modu zientifiko, estetiko eta didaktikoan, eta
hori guztia helburu jakin batzuekin: ikertzea, heztea, gozatzea, begiestea eta
zientzia eta kultura sustatzea.
2. Halaber,
museotzat joko dira historia, arkeologia, ekologia, industria, etnologia, natura
edo kulturaren museo alorretan balioa duten espazio eta monumentuak edo ondasun
higiezinak, baldin eta bertan kultura-ondasunak edo ondasun biziak bildu,
kontserbatu eta zabaltzen badira.
3. Bildumatzat
joko dira jendeari etengabean eta modu koherente eta ordenatuan erakusten
zaizkion ondasun higigarrien multzo egonkorrak, museoei lege honetan ezartzen
zaizkien baldintza guztiak bete ez arren garrantzi edo balio kultural, tekniko
edo zientifikoa eta dituzten funtsen inbentarioak eta kontserbazio eta
zaintzarako neurriak baldin badituzte.
4. Hauek
izango dira museoen zereginak:
a) Bere tutoretzapean zainduta dauden ondasunak biltzea, eskuratzea,
kontserbatzea, inbentariatzea, katalogatzea, ikertzea, zaharberritzea eta era
ordenatuan erakustea.
b) Bildumak osatzen dituen ondasun material eta ez-materiala ikertzea,
era berean kultura arloa eta dagozkien jakintzagaiak.
c) Aldiro-aldiro, erakusketak eta zientzi, ikerketa eta zabalkuntza
jarduerak antolatzea museoaren izaera eta espezialitatearen arabera.
d) Beren funtsen monografiak eta katalogoak egitea eta argitaratzea
eta argitalpen horiek sustatzea.
e) Heziketarako jarduera didaktikoak eta kultura-zabalkundekoak egitea
eta garatzea museoaren izaera eta espezialitatearen arabera.
f) Estatutuetan edo lege-arauetan esleitzen zaizkien gainerakoak.
5. Museoek
bestelako kultura-jarduera osagarriak ere burutu ahal izango dituzte baldin eta
nahikoa baliabide badute eta horrek lege honen arabera dagozkien zereginak
normaltasunez burutzea eragozten ez badie.
6. Lege
honen ondorioetarako, nagusiki lege honetan aipatutako ezaugarri eta zereginak
ez dituzten liburutegi, artxibo, hemeroteka, filmoteka eta kultura-instalazioak
ez dira museo edo bildumatzat onartuko.
7. Lege
honen ezarpen-esparruari lotutako entitateek Euskadiko Autonomia Erkidegoan
museo edo bilduma bat sortzeko beharrezkoa izango da, Museoen Aholku Batzordek
bere iritzia adierazi ondoren, Eusko Jaurlaritzan kultura alorreko eskumenak
dituen saileko buruaren agindua, artikulu honetan ezarritako baldintzak
betetzen direla egiaztatuta.
3. Artikulua -
Lege honek hartzen dituen museoen eta bildumen arloan Autonomia Erkidegoko
Administrazioaren eskumenak
Euskadiko Autonomia Erkidegoko
Administrazioari dagokio Eusko Jaurlaritzan kultura alorreko eskumenak dituen
sailaren menpeko Museoen Zentroaren bidez egitea zeregin hauek:
a) Museoen inguruko politika eta horren lehentasunak diseinatzea eta
antolatzea.
b) Euskadiko Museoen Sistema Nazionala kudeatzea.
c) Sisteman sartutako museo eta bildumen funtzionamendua koordinatzea,
esleiturik dituzten helburuak bete ditzaten.
d) Museo eta bildumen antolamendua eta zerbitzuak ikuskatzea,
indarrean dagoen legeria betetzen dutela ziurtatzeko.
e) Beste administrazio eta museoekin lankidetzan jardutea, Euskadiko
museoen eta haien funtsen azpiegitura hobetzeko, jarduera-plan adostuak,
antolatuak, koordinatuak eta osagarriak garatzen.
f) Euskadiko Museo eta Bildumen Erregistroa antolatu, eguneratu eta
kudeatzea.
g) Euskadiko Museo eta Bildumetako Funtsen Inbentario Orokorra
antolatzea eta eguneratzea.
h) Museo-ondarearen erregistroari, dokumentazioari eta babesari
dagozkion arau teknikoak ematea.
i) Museoak inguruneko kultura- eta gizarte- jardueretan bultzatzea,
integratzea eta txertatzea. Horretarako, lankidetza sustatuko da ikastetxeekin,
ikerketa-zentroekin eta museoen helburu eta jarduera berdintsuak dituzten
erakunde eta fundazioekin.
j) Museoetako langileen etengabeko prestakuntza sustatzea, baita
jarduera-etikako kodearen sorrera bultzatzea ere.
k) Sisteman sartuta dauden museo eta bildumei aholkularitza eta
laguntza teknikoa ematea, haien helburuak hobeto bete ditzaten.
l) Euskadiko museo eta bilduma guztietan erabili ahal izango den
sistema informatiko bakarra sarean jartzea sustatzea eta ekimen horretan
aurrendari izatea.
m) Ondarearen dokumentazio, ikerketa eta hedatze lanak sustatzea.
4. Artikulua -
Museo eta bildumetako funtsen definizio eta izaera
1. Irizpide
zientifiko eta teknikoen arabera ordenatzen eta sailkatzen diren testigantza
material eta ez-materialek osatzen dituzte museo edo bilduma bateko funtsak.
2. Lege
honek ez du Euskadiko museo eta bildumetako funtsen titulartasuna aldatzen.
II. KAPITULUA
EUSKADIKO MUSEO
ETA BILDUMEN ARAUBIDEA
I. ATALA
EUSKADIKO
MUSEOAK ETA BILDUMAK ONARTZEA
5. Artikulua -
Euskadiko museo gisa onartzea
Lege honen ondorioetarako Euskadiko museo
gisa onartuak izateko, gutxienez honako eskakizun hauek bete beharko dituzte
museoek:
a) Museoaren plan zuzentzailea. Bertan, beharrizanei begira
etorkizunerako ezartzen diren lan-ildoak azalduko dira zehatz-mehatz.
b) Higiezin egoki bat izatea, museoaren egoitza iraunkorra izan dadin.
Honez gain, museoen barneko zirkulazioak bisitarien mugikortasunerako eta
museoetako funtsen segurtasunerako egokitua egon behar du.
c) Bisitarientzako eta kontsultak egiteko ordutegi arautu eta
egonkorra izatea.
d) Ondasun bilduma egokia eta nahikoa izatea, museoaren esparrua eta
helburuak kontuan hartuta.
e) Funtsak eskuragarri egotea ikertzeko, irakaskuntzan erabiltzeko,
zabaltzeko eta jendea horietaz gozatzeko.
f) Bildumak era ordenatuan erakustea.
g) Funtsen inbentarioa izatea.
h) Zuzendaritza, kontserbazio eta mantentze lanak egiteko adina
langile kualifikatuen esku egotea. Horien prestakuntza eta ezagutza museoaren
edukiari egokituta egotea.
i) Funtzionamendua bermatzeko adina aurrekontu eta langileak izatea.
j) Segurtasun-neurri egoki eta nahikoak izatea funtsak babesteko.
k) Herri-administrazioek kudeatutako museoak direnean, estatutuak edo
antolaketa- eta gobernu-arauak izatea.
l) Jardueren urteko plana eduki dezatela, eta bertan museoak urtean
zehar garatuko dituen ikerketa, kontserbazio, hedatze eta administrazio
jarduerak planifikatu eta aurreikus daitezela.
m) Euskal Autonomia Erkidegoan erabilera publikoko instalazioetarako
aplikagarria den legeria betetzea.
6. Artikulua -
Euskadiko bildumak onartzea
Lege honen ondorioetarako onartuak
izateko, bildumek eskakizun hauek bete behar dituzte gutxienez:
a) Erakusketa iraunkor, koherente eta ordenatua izatea.
b) Funtsen inbentarioa izatea.
c) Jendearentzako irekita egotea modu finko batean, etenik gabe edo
aldi jakin batzuetan.
d) Segurtasun-neurri egoki eta nahikoak izatea funtsak babesteko.
e) Irisgarritasun-neurriak izatea funtsak erraz
ikertu eta kontsultatu ahal izateko.
Euskadiko museo edo bilduma gisa onartua
izateko beharrezkoa izango da, beti, museo edo bildumaren titularrek hala
eskatzea.
II. ATALA
EUSKADIKO MUSEO
ETA BILDUMEN ERREGISTROA
8. Artikulua -
Euskadiko Museo eta Bildumen Erregistroa
1. Euskadiko
Museo eta Bildumen Erregistroa sortzen da, Eusko Jaurlaritzan kultura alorreko
eskumenak dituen sailari atxikita, museoen inbentario ofiziala izateko, eta
ezinbesteko baldintza izango da "Euskadiko museo" edo "Euskadiko
bilduma" gisa onarpen formala jasotzeko, baita izen horiek erabili ahal
izateko ere.
2. Euskadiko
Museo eta Bildumen Erregistroaren antolamendua eta funtzionamendua
erregelamendu bidez ezarriko dira. Erregistroan ondoko datu haeuk agertu
beharko dira beti: titulartasuna, zuzendaritza-organoak, helbidea,
jardute-eremua, zaindutako funtsak eta funtzionatzeko arauak.
3. Kultura
alorreko eskumenak dituen Eusko Jaurlaritzako saila erregistroa eguneratuta
mantentzeaz arduratuko da, bai museo eta bildumei bai funts eta zerbitzu-hornikuntzari
dagokienez.
9. Artikulua -
Euskadiko Museo eta Bildumen Erregistroan inskribatzea
1. Euskadiko
Museo eta Bildumen Erregistroan inskribatzeko, entitateek nahitaez bete beharko
dituzte lege honetan eta berori garatzeko arauetan zehazten diren baldintzak.
Hala ere, entitateok haien espezialitateko nazio edo nazioarteko beste
museo-sare batzuetan ere sartu ahal izango dira.
2. "Euskadiko
museo" edo "Euskadiko bilduma" gisa onarpen formala jasotzeko,
nahitaezkoa izango da erregistroan inskribatuta egotea. Erregistroko
inskripzioa Eusko Jaurlaritzan kultura alorreko eskumenak dituen saileko
buruaren aginduz egingo da, behin Museoen Aholku Batzordeak bere iritzia
adierazi ondoren, eta agindu hori Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian
argitaratuko da.
3. Lege
honetan aipatzen diren zentroen izenetan "Euskadiko museoa" edo
"Euskadiko bilduma" terminoak erabili ahal izateko, nahitaezkoa
izango da erregistroan inskribatuta egotea.
4. Autonomia
Erkidegoko Administrazio Publikotik edo bere aurrekontuen kargura museo edo
bildumetarako laguntzak edo onurak jaso ahal izateko nahitaezkoa izango da
erregistroan inskribatuta egotea.
Salbuespen gisa, laguntzak eman ahal
izango zaizkie erregistratuta ez dauden museoei edo bildumei ere, baldin eta
laguntzen helburua ondoko hau bada: lege honetan eta honen xedapenetan zein
garapenean Euskadiko museo edo bilduma gisa onartzeko ezartzen diren baldintzak
betetzea.
5. Onartua
izateko eta erregistroan inskribatzeko oinarri izan ziren eskakizunak betetzen
ez badira, emandako onarpena baliogabetu ahal izango da, betiere kontraesaneko
espedientea izapidetu ondoren.
6. Museo
batek Euskadiko Museo eta Bildumen Erregistroan inskripzioa egiteko eskakizunak
behin eta berriz betetzen ez baditu, horren inskripzioa ezereztu egingo da.
III. KAPITULUA
10. Artikulua -
Euskadiko museo eta bildumen betebehar orokorrak
Hauek dira Euskadiko museo eta bildumen
betebehar orokorrak:
a) Inskripzioa egiteko formalki ezarritako gutxieneko baldintzak
betetzen jarraitzea.
b) Funtsen inbentarioa eguneratuta izatea.
c) Publikoari eta Eusko Jaurlaritzan kultura alorreko eskumenak dituen
sailari zentroaren ordutegia eta horren aldaketak jakinaraztea. Gainera,
ordutegia eta sarrera-prezioak sarreran jarriko dira, ondo ikusteko moduan.
d) Onetsitako ikertzaileei funtsak aztertzeko erraztasunak ematea eta
sustatzea.
e) Administrazioari instalazioak, dokumentuak eta funtzionamendua
ikuskatzeko aukera ematea.
f) Entitatearen jarduera, antolaketa eta funtzionamenduari buruzko
estatistika eta informazio datuak biltzea eta Eusko Jaurlaritzan kultura
alorreko eskumenak dituen sailera bidaltzea.
g) Funtsen segurtasuna eta kontserbazioa bermatzea.
h) Instalazioetan, erakusketetan, seinalizazioan, museo-jardueretan
eta erabiltzaileen harreran Euskadiko Autonomia Erkidegoko hizkuntza ofizial
biak erabiltzen direla bermatzea eta, ahal dela, beste hizkuntza batzuk ere
erabiltzea, Europar Batasuneko beste herritarrek eta munduko beste
herrialdeetakoek ere erabili eta ulertu ahal izan ditzaten.
i) Jarduera-etikako kodeari jarraitzea.
11. Artikulua - Pertsonala
1. Euskadiko museo eta bildumetako zuzendaritzako kideek eta
teknikariek beren zereginetarako behar dituzten oinarrizko
espezializazio-baldintza profesionalak bete beharko dituzte. Baldintza horiek
erregelamenduz ezarriko dira.
2. Titulartasun publikoko museo eta bildumetako langileek eta,
baldin badaude, kide anitzeko zuzendaritza- eta kudeaketa-organoetako kideek
ezin izango dute merkataritza-jarduerarik burutu museo edo bildumako edukiari
lotutako kultura-ondare higigarriekin, ez beren kabuz, ez hirugarrenen
bitartez.
12. Artikulua - Bisitaldiak
1. Euskadiko museo eta bildumek eskariaren araberako ordutegi orokor
egonkor bat eskaini behar dute bisitarientzat, baita ikertzaileak sartu ahal
izateko ordutegia ere. Euskadiko Museoen Sistema Nazionaleko museo eta
bildumetako bisita-ordutegiak erregelamenduz gutxienekotzat jotzen dena bermatu
beharko du.
2. Euskadiko museo eta bildumek sarrera- eta bisita- baldintza
egokiak ezarriko dituzte beren funtsen segurtasun eta kontserbazioa bermatzeko,
funts horiek behar bezala erakutsi eta ikusi ahal izango direla ziurtatzeko eta
entitatearen berezko zereginak behar bezala burutu ahal izateko. Ezin izango
dira, inola ere, zuzenean edo zeharka diskriminatzaileak diren baldintzak
ezarri; erakusketentzat edo instalazioentzat arrisku larria egon daitekeenetan,
salbuespenez, harrera-eskubidea gorde ahal izango da.
3. Astean behin gutxienez Erkidegoaren titulartasunpeko museoetara sartzea
doakoa izango da herritar guztientzat, bertan gordetzen diren ondasunak
kontserbatzeko edo erakundearen beraren egitekoa dela-eta ezar daitezkeen
murrizketak eragotzi gabe.
4. Euskadiko museo eta bildumek beren instalazioak egokituko
dituzte, eraikinen balioak errespetatuz, mugikortasun murriztua edo
minusbaliotasun fisikoa duten pertsonei sarbidea errazteko, betiere Euskadiko
Autonomia Erkidegoan aplikagarri den legeriaren arabera.
IV. KAPITULUA
Euskadiko museoen eraketa
I. ATALA
EUSKADIKO MUSEOEN
SISTEMA NAZIONALA
13. Artikulua -
Kontzeptua
Euskadiko Museoen Sistema Nazionala
Euskadiko museo, bilduma, erakunde eta zerbitzuen multzo antolatua da, hau da,
antolamendu, lankidetza eta koordinazio tresna bat Euskadiko museo-ondarea
sustatu, ikertu, babestu eta zabaltzeko.
14. Artikulua -
Osaera
1. Hauek
dira Euskadiko Museoen Sistema Nazionala osatzen dutenak:
a) Titulartasun publikoko museo eta bilduma guztiak, salbu eta
titulartasuna Estatuarena edo lurralde historikoena bakarrik bada, artikulu
honetako 2. paragrafoan ezarritakoaren kalterik gabe.
b) Titulartasunean edo kudeaketan Euskal Autonomia Erkidegoa
partaide duten museo eta bildumak.
c) Euskadiko Museoen Aholku Batzordea.
d) Eusko Jaurlaritzako Museoen Zentroa.
2. Titulartasun
pribatuko beste museoak, lurralde historikoen edo Estatuaren titulartasunpekoak
eta horien administrazio-zerbitzuak Euskadiko Museoen Sistema Nazionalean sartu
ahal izango dira, baldin eta sisteman sartzeko borondatea berariaz adierazten
duen hitzarmen bat sinatzen badute Euskal Autonomia Erkidegoko
Administrazioarekin.
15. Artikulua -
Euskadiko Museoen Sistema Nazionaleko museo eta bildumen betebeharrak eta
ondorioak
1. Inskribatzearen
ondorio direnez gain, Euskadiko Museoen Sistema Nazionaleko museo eta bildumek
baldintza hauek bete behar dituzte:
a) Instalazio eta funtsak behar bezala kontserbatzeko
segurtasun-sistemak ezartzea, finkatzen diren irizpide teknikoen arabera.
b) Zentroko funtsen inbentarioa egitea eta eguneratuta mantentzea eta
gaiari buruz ematen diren erregelamenduzko arau teknikoetara egokitzea.
c) Euskadiko Museoen Sistema Nazionalean dauden bitartean, beren
bildumen eta funtsen izaerari eustea. Horrek ez du eragotziko egoki iritzitako
aldi baterako lagapenak egitea bere bildumak zabaltzeari begira, baina saihestu
egingo da betiere bilduma horiek sakabanatzea.
d) Euskadiko Museoen Sistema Nazionaleko kide direla agerraraztea.
e) Museo edo bildumako bisitariei harrera egitean eta informazioa
ematean, baita, espezialitateak edo jakintza-gaiak hala eskatzen badu, funtsen
kudeketan eta dokumentazioan ere, Euskadiko Autonomia Erkidegoko bi hizkuntza
ofizialen erabilera bermatzea.
f) Beren zereginak lankidetza eta elkarren laguntzako printzipioen
arabera gauzatzea.
2. Euskadiko
Museoen Sistema Nazionaleko museo eta bildumek lehentasuna izango dute Euskal
Autonomia Erkidegoak museo-jarduerak sustatzeko ematen dituen diru-laguntzak
eta laguntza teknikoa jasotzeko orduan.
16. Artikulua -
Harremanak museo-sareekin eta beste museo-sistema batzuekin
1. Autonomia
Erkidegoa baino eremu txikiagoko museo-sareak sortu edo erregulatzeko arauak
onesteko Eusko Jaurlaritzan kultura alorreko eskumenak dituen sailaren txostena
izan beharko da.
2. Erregelamendu
bidez ezarriko dira sare horiek Euskadiko Museoen Sistema Nazionalarekin
koordinatzeko arauak.
II. ATALA
INTERES
NAZIONALEKO MUSEOAK
17. Artikulua -
Definizioa
1. Eusko
Jaurlaritzak interes nazionaleko museo izenda ditzake Euskadiko kultura-ondarearen
barruan esanguratsuak diren museoak, dela biltzen dituzten kultura-ondasunak
garrantzi eta balio handikoak direlako, dela beren bildumetako izaera orokor
edo bereziarengatik, dela bertako ondareak duen interesak museoaren beraren
esparrua gainditzen duelako.
2. Interes
nazionaleko izendatu arren, museoaren titulartasuna eta kudeaketa ez da
aldatuko.
18. Artikulua -
Aitortzeko prozedura
Interes nazionaleko museoak dekretu bidez
izendatuko dira, kultura alorreko eskumenak dituen saileko buruaren
proposamenez eta Museoen Aholku Batzordeari entzun ondoren. Edozein kasutan,
titularrek beren onespen berariazkoa eta idatzia eman behar dute.
19. Artikulua -
Ondorioak
1. Eusko Jaurlaritzak hau eskainiko die interes nazionaleko museoei:
a) Funtzionamendu-gastuetarako eta beren funtsak kudeatzeko
diru-laguntza.
b) Laguntza teknikoa eta antolaketarakoa.
2. Aparteko
laguntzak ere eman ahal izango dira ondasun higiezinetan inbertitzeko,
birmoldaketa museografikoak egiteko, erosketetarako, ikerketetarako,
zaharberritzetarako, dokumentaziorako, museo-ondarea zabaltzeko edo langileak
prestatzeko.
20. Artikulua -
Hitzarmen bidezko garapena
Eusko Jaurlaritzak hitzarmenak sinatu
ahal izango ditu interes nazionaleko museoekiko lankidetza bultzatzeko.
V. KAPITULUA
Museo funtsak eta gordailuak
21. Artikulua -
Gordailuak eratzea
1. Horren
beharra egiaztatzen dutenean, edo beste erakunderen batekin sinatutako
akordioaren bidez, Euskadiko Museoen Sistema Nazionaleko museo eta bildumek
kultura-ondarea osatzen duten ondasunak jaso ahalko dituzte gordailuan, betiere
horiek gordetzeko duten ahalmenaren eta sortze beretik dituzten helburuen
arabera.
2. Museo
edo bilduma jasotzaileak zeintzuk izango diren Eusko Jaurlaritzan kultura
alorreko eskumenak dituen sailak erabakiko du hurbiltasun-irizpideen eta
gai-espezialitateen arabera eta kontuan hartuta materialak non kontserbatuko
diren egokien eta zientzia eta kultura funtzioa non beteko duten ondoen.
3. Autonomia
Erkidegoaren titulartasunpeko museoetan gordailatzea Eusko Jaurlaritzan kultura
alorreko eskumenak dituen sailaren ebazpen baten bitartez egingo da. Ebazpen
horretan hauek adieraziko dira: gehienezko gordailatze-epea, gordailatutako
ondasunaren deskribapena, non erakutsiko den eta kontserbazio eta
segurtasunerako betekizun teknikoak.
4. Gainerako
museoetan, gordailatzeak hitzarmen edo kontratu bidez egingo dira, kasuan kasu,
eta aurreko idatz-zatian zehaztutakoa adieraziko da.
22. Artikulua -
Nahitaezko gordailatzea
1. Instalazioen
akatsengatik, indarrean dagoen araudia ez betetzeagatik edo edozein eratako
aparteko gorabeherengatik museo edo bilduma bateko funtsen kontserbazioa,
segurtasuna edo irisgarritasuna arriskuan badago, Eusko Jaurlaritzan kultura
alorreko eskumenak dituen sailak funts horiek beste museo batean edo batzuetan
gordailatzeko xeda dezake erabaki hori eragin zuten arrazoiak desagertu arte.
Hori egin baino lehen, ordea, titularrak bere iritzia adierazi ahal izango du.
2. Museo
edo bilduma bat itxi edo desegiten bada edo ixten badute, Eusko Jaurlaritzan
kultura alorreko eskumenak dituen sailak funtsak beste museo batean edo
batzuetan gordailatzeko xeda dezake, betiere museoaren titularrarekin
adostasuna lortu ondoren, eta interesa izan lezaketenen iritzia entzun ondoren.
Museo hartzaileak egokia izan behar du gordailatuko diren ondasunetarako eta,
hori aukeratzeko orduan, kontuan hartuko da hurbiltasun geografikoa.
Gordailatutako funtsak jatorrizko museo edo bildumara itzuliko dira erabaki eta
akordio horiek hartzea eragin zuten arrazoiak desagertzen direnean.
23. Artikulua -
Lehentasunez erosteko eta atzera eskuratzeko eskubideak
1. Euskadiko museo eta bildumetako funtsei
dagokienez, jabetza edo edozein eskubide erreal kostu bidez eskualdatzen bada, Eusko
Jaurlaritzan kultura alorreko eskumenak dituen sailak lehentasunez erosteko eta
atzera eskuratzeko eskubideak erabili ahal izango ditu.
2. Lehentasunez erosteko eta atzera eskuratzeko eskubideak Euskal
Kultura Ondarearen Legean adierazitakoaren arabera erabiliko dira.
24. Artikulua - Desjabetzea
1. Titularrek ez badute betetzen museoak eta bildumak eta horien
funtsak babestu, mantendu, zaindu eta kontserbatzeko obligazioa, edo Eusko
Jaurlaritzaren berariazko baimenik gabe horien erabilera aldatu dutelako
funtsak hondatu, galdu edo suntsitzeko arriskuan jartzen badituzte, hori
gizarte-intereseko arrazoia izango da desjabetzeko.
2. Halaber, Euskadiko Museoen Sistema Nazionaleko museoak sortu,
handitu, hobetu edo seguruago bihurtzeko lurra edo eraikinak behar direnean,
desjabetzea erabili ahal izango da, baita museoen alboan dauden higiezinak
helburu berbererako eskuratu behar direnean ere.
25. Artikulua - Erreprodukzioa
1. Euskadiko museo edo bilduma bateko funtsak edozein bitarteko
erabiliz erreproduzitu ahal izateko, baldintza hauek bete behar dira:
kultura-ikerketa eta zabalkuntzaren mesederako izatea, egileen jabetza
intelektualeko eskubideak errespetatzea, isilpeko informazioaren zabalkundea
kontrolatu, lanaren kontserbazioa bermatzea eta museo edo bildumako ohiko
jarduera ez eragoztea.
2. Euskadiko museo edo bilduma bateko funtsen kopiak eta
erreprodukzioak egiteko baimena museo edo bildumaren titularrak eman beharko
du. Gordailuen
kasuan, gainera, gordailuen titularren adostasuna beharko da.
3. Museo
edo bilduma bateko funtsen kopia eta erreprodukzioetan kopia direla adierazi
behar da, eta jatorria aipatu.
26. Artikulua -
Zaharberritzea
1. Zaharberritze-lanak
egin behar direnean, erregelamendu bidez ezartzen diren espezializazio-baldintzak
betetzen dituzten profesionalek egin behar dituzte.
2. Zaharberritze-lan
bakoitzak bere proiektua eta txostena izan beharko ditu. Bertan, zaharberritu
beharreko ondasunean egiten diren esku-hartze guztiak jasoko dira.
VI. KAPITULUA
Zehapen araubidea
27. Artikulua - Arau-hausteak
1. Euskal Kultura Ondarearen Legean ezarritakoez gain, museo eta
bildumen alorreko arau-hauste administratibotzat joko dira lege honetan
ezarritako betebehar eta obligazioak urratzen dituzten egitateak, egitezkoak
zein ez-egitezkoak.
2. Arau‑hausteak oso larriak, larriak edo
arinak izan daitezke.
2.1 Arau-hauste oso larriak:
Lege
honetako manuak urratzen dituzten egitezko zein ez-egitezko egitateak, baldin
eta, horien ondorioz, lege honen menpeko museo edo bildumetako funts guztiak
edo zati bat galtzen badira edo horietan kalte konponezinak sortzen badira.
2.2 Arau-hauste larriak:
a) Lege honen menpeko museo eta bildumetako funtsen
segurtasuna eta kontserbazioa bermatzeko obligazioa ez betetzea.
b) Lege honen menpeko museo edo bildumetara
sartzeko orduan, edozein eratako diskriminazioa ezartzea.
c) Lege honen menpeko museo edo bildumetan Administraziaren
ikuskatze-ahalmena eragoztea.
d) Euskadiko museo edo bilduma izendapen ofiziala baimenik gabe
erabiltzea.
e) Euskadiko Museoen Sistema Nazionalean sartutako edo onartutako
museo edo bildumen berezko marka eta bereizgarriak baimenik gabe erabiltzea.
f) Lege honetako manuak urratzen dituzten egitezko zein ez-egitezko
egitateak, baldin eta, horien ondorioz, lege honen menpeko museo edo bildumetan
konponezinak ez diren kalte edo hondaketak sortzen badira.
2.3 Arau-hauste arinak:
a) Lege honen menpeko zentroetako funtsen
inbentarioa ez egitea eta eguneratuta ez mantentzea.
b) Euskadiko Museoen Sistema Nazionaleko kide
direla ez agerraraztea.
c) Lege honen menpeko Euskadiko museo eta
bildumek beren funtsen inbentarioa eguneratuta ez edukitzea.
d) Lege honen menpeko Euskadiko museo eta bildumek
publikoari eta Eusko Jaurlaritzan kultura alorreko eskumenak dituen sailari
zentroaren ordutegia eta horren aldaketak ez jakinaraztea, edo ordutegia
sarreran eta ondo ikusteko moduan ez jartzea.
e) Lege honen menpeko Euskadiko museo eta
bildumek funtsak aztertzeko erraztasunik ez ematea onetsitako ikertzaileei.
f) Lege honen menpeko Euskadiko museo eta
bildumek Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazio orokorrari beren
instalazioak, dokumentuak eta funtzionamendua ikuskatzeko aukera ez ematea.
g) Lege honen menpeko Euskadiko museo eta bildumek
beren jarduera, antolaketa eta funtzionamenduari buruzko estatistika- eta
informazio-datuak ez biltzea eta Eusko Jaurlaritzan kultura alorreko eskumenak dituen
sailari ez bidaltzea.
28. Artikulua -
Zehapenak
1. Zehapen
hauek ezarriko dira:
a) Arau-hauste arinen kasuan, 60.000,00 euro
arteko isuna jarriko da.
b) Arau-hauste larrien kasuan, 60.001,00 euroko
isuna jarriko da gutxienez eta 150.000,00 eurokoa gehienez.
c) Arau-hauste oso larrien kasuan, 150.001,00
euroko isuna jarriko da gutxienez eta 500.000,00 eurokoa gehienez.
2. Zehatzeko
ebazpenean, kasuan kasuko isuna ezartzeaz gain, zehapen-espedientea eragin duen
jarduerak urratu duen legeria leheneratzeko neurri guztiak ere adieraziko dira.
29. Artikulua -
Erantzuleak
1. Lege honetan aurreikusitako arau-hausteen erantzuleak dira
arau-hauste horiek egiten dituzten pertsona fisiko zein juridikoak.
2. Agerian nahiz isilbidez arau-haustea egiten utzi eta hura
eragozteko hartu beharreko neurriak hartzen ez dituzten museoen, edo beren
bildumen, edo beren funtsen zati baten titularrak ere erantzule izango dira.
Erantzukizuna arintzen edo larritzen
duten egoerak hauek izango dira:
a) Arau-haustearen ekintzaren edo ez betetzearen
xede izan den ondasunaren balioa.
b) Museoaren edo bildumaren funtsean eragindako
kaltea.
c) Arau-haustearekin lortutako etekina.
d) Eragindako kalteak unean bertan konpontzea eta
erantzulea arau-haustearen ondorioak murrizten laguntzeko prest azaltzea.
e) Berriro egitea.
VII. KAPITULUA
EUSKADIKO MUSEOEN AHOLKU BATZORDEA
31. Artikulua - Museoen Aholku Batzordea
1. Euskadiko Museoen Aholku Batzordea sortzen da, lege honetan
finkatutako eskumen eta aginpideak gauzatzearekin zerikusia duten gaietan Eusko
Jaurlaritzaren organo aholkularia izan dadin.
2. Hauek dira Euskadiko Museoen Aholku Batzordearen funtzioak:
a) Informazioa ematea museoen sistemaren inguruan eta museoen
garapenaren inguruan egiten zaizkion galderei erantzunez.
b) Informazioa ematea museoak eta bildumak onartzearen inguruan eta
sisteman sartzearen inguruan.
c) Informazioa ematea museo eta bildumen onarpena baliogabetzearen
inguruan.
d) Informazioa ematea Museoei buruzko Legea garatzean ematen diren
legezko xedapenen inguruan.
e) Museoen alorrean jarduteko proposamenak
egitea.
f) Legez edo erregelamenduz esleitzen zaizkion
gainerako guztiak.
3. Batzordearen osaera erregelamendu bidez arautuko da. Osaeran,
Euskadiko Museoen Sistema Nazionalean inplikatutako sektore eta erakunde
guztiek parte hartzen dutela bermatuko da.
Lehenengoa
1. Lege
hau Eliza katolikoaren edo beste erlijioen ondasunei aplikatzeko, horiekin
egindako edo egingo diren hitzarmenak hartuko dira aintzat.
2. Museo
eta bildumetako funtsen erlijio-erabilera erlijio desberdinen ordezkariekin
adostuko da.
Sei hilabeteko epea egongo da, lege hau
indarrean jartzen denetik, Euskadiko Museoen Aholku Batzordea eratzeko.
Lege honen menpeko titulartasun publikoko
museo eta bildumek lau urteko epea izango dute lege honetan xedatutakoari
egokitzeko.
Erregistratuta ez dauden
museoei edo bildumei ere laguntzak eman ahal izango zaizkie, lau urtez, baldin
eta Euskadiko museo edo bilduma gisa onarpena jasotzeko helburua badute, lege
honek eta berori garatzeko xedapenek ezartzen dituzten baldintzak beteta.
Indarrik gabe gelditzen dira
uztailaren 3ko Euskal Kultura Ondarearen 7/1990 Legearen IV. tituluko III.
kapitulua, hirugarren xedapen gehigarria eta lege honetan xedatutakoaren aurka
doazen maila bereko edo beheragoko xedapen guztiak.
Baimena ematen zaio Eusko
Jaurlaritzari lege hau garatzeko eman behar diren erregelamenduzko xedapenak
emateko, eta kontsumorako prezioen urteko indizearen arabera zehapenak
eguneratzeko.
Lege hau Euskal Herriko
Agintaritzaren Aldizkarian argitaratzen den egunaren biharamunetik hiru
hilabetera sartuko da indarrean.