26/1983 Legea, urriaren 27koa, oraintsuko euri-erauntsien ondorioz emandako laguntzekikoan betetzerik ezari buruzko urriaren 3ko 5/1983 Dekreto-Legeari Lege-sendespena egitezkoa.
1983-10-27Erakundea: Eusko Legebiltzarra
Argitalpena: EHAA, 1983/11/7, 163. zk.; EAO, 2012/4/17, 92. zk.
§ 55. 26/1983
LEGEA, URRIAREN 27KOA, ORAINTSU KO EURI-ERAUNTSIEN ONDORIOZ EMANDAKO
LAGUNTZEKIKOAN BETETZERIK EZARI BURUZKO URRIAREN 3KO 5/1983 DEKRETO LEGEARI
LEGE-SENDESPENA EGITEZKOA
AURKIBIDEA
ZIOEN ADIERAZPENA
I IDAZPURUA
Orotariko
Erabakiak
-Lehengo Atala.-Dekreto-Lege
honek aipatzen dituen laguntzak.
-2garren
Atala.-Dekreto-Lege honen gai diren hausteak.
-3garren
Atala.-Haustearen ondoriak.
-4garren
Atala.-Ikuskaritza.
-5garren
Atala.-Arduralaritza-ekintzapidea.
-6garren Atala.-Beste
Herri-Arduralaritzei egin beharrezko adierazpena.
II IDAZPURUA
Laguntzen
Ezeztapena
-7garren
Atala.-Bidezkotasuna.
-8garren Atala.-Hedapena.
-9garren
Atala.-Ondorioak.
-10garren
Atala.-Laguntzaren bidezkotasunik eza.
-11garren Atala.-Atzera
itzultzea.
-12garren
Atala.-Segurtapena.
-13garren
Atala.-Arretabideak.
III IDAZPURUA
ZIGORRAK JARTZEA
-14garren
Atala.-Hauspenak.
-15garren
Atala.-Zigorrak.
-16garren
Atala.-Kidekotasuna.
-17garren
Atala.-Bateragarritasuna.
IV IDAZPURUA
BIDERAPENA
-18garren
Atala.-Agintepidea.
ALDIBATERAKO ERABAKIA
-BAKARRA.-Aurrez emandako
laguntzak.
AZKEN ERABAKIAK
-Lehenengoa
Osabideratzea eta
egiteratzea.
-Bigarrena
Indarrean jartzea.
Euskadiko Autonomia Elkarteak duela gutxi izan dituen euri
jasak ekonomizako oso nahaspil haundiak ekarri ditu, eta hori menperatzeak
horretarako eskuarte-kopuru haundi bat jartzea eskatzen du, eta horretan
dagozkion laguntza-sistema baten bidez Autonomia Elkarteak parte hartzen du.
Laguntza horiek Elkarteko alor eta lurralde zabalak
birjasotzea dutela xede, eta horren kopuruak oso zail den ekonomia-ahalegin bat
dakarrela kontutan izanik, laguntza horiek iruzurki lortzea edo lortu direnak
gaizki erabiltzea bestelako goraberetan egiten diren hauspenak baino astunagoak
gertatzen dira, laguntza horien xede eta oinarriak erabat zapaltzen
dituztelako. Daukaten garrantziagatik, hauspen horiek aurrez modu eginkorrez
begiratu behar dira eta behar izanez gero galeraziak, horretarako, egoki diren
legezko baliapideak erabili behar direla eta astunak izan behar dutela, ezabatu
nahi diren ekintzapideei dagozkien neurri oinarrizkoenen arauera.
Halabaina, indarrean dagoen lege-antolaketak gaurko egoerak
eskatzen dituen beharrezko baliapideak ez ditu osoki eskaintzen.
Indarrean dagoen lege-antolaketak dituen aipatutako
baliapide-hutsuneak Dekreto-Lege honen bidez ordezkatu nahi dira, eta bere
xedetzat, ustez astuntasun haundiena duten hauspenak hartzen dituela, horiek 2.
ataleko lehenengo idazpuruko a), b), c) eta d) idazatietan esaten direla.
Horiei buruz, indargabetzearen egokitutako araupidetze bat finkatzen da,
horrelako hauspenak gertatzen diren egoeretan modu eginkorrez araupetzeko lain,
eta hauspen eta arduralaritza-zigorren sistema-modu bat antolatzen da,
aintzin-zaingo bat bultzatuz, eta hauspen horien garrantziari dagozkion
zigorrak areagotuz.
Hala ere, aipatutako hauspenen ondorioak horrekin ez dira
agortzen. Beste lege-antolapenetan ohartemandako beste ezein ondoriok ere,
Dekreto Lege honetan daudenekin bateragarri izan dadinean, beteko
erabilgarritasuna izango du.
Esandakoaren ondorio gisa, beste hauspenak Dekreto-Lege honen
erabiltze-eremutik kanpo gelditzen dira, horietarako, beste lege-antolaketak
direla erabilgarri. Hala ere, Legebiltzarrak bere 1983.eko Irailaren 22ko Osoko
Bilkuran onartutako erabakia betez, Dekreto-Lege honetan sartzen da laguntzak
hartzen diruztenek bete behar dituzten asegurubaldintzak ez betetzea, bere
berarizko arautegitik letorkeen indargabetzea II Izenpuruan finkatutakoak
arteztu ditzan.
Hori horrela, Ekonomia eta Herriogasun Sailburuaren saloz,
Ekonomia-Batzordearekin bat etorriz, Antolakidetze-Batzordeak bere adierazpena
eman ondoren, eta Jaurtze Batzordeak bere mila eta bederatzirirehun eta
larogeita hirugarreneko Urriaren hiruko bilkuran aztertu eta onartu ondoren,
Irailaren 8ko 17/1983 Legeak ematen dion Dekreto-Legeak emateko ahalmena
erabiliz, honako hau
ERABAKITZEN DUT:
I
IDAZPURUA
OROTARIKO ERABAKIAK
Lehenengo Atala - Dekreto-Lege honek aipatzen dituen laguntzak
1.- Dekreto-Lege honek
aipatzen dituen laguntzak oraintsuko euri-erauntsien ondorioz edo horiek zio
direla Euskadiko Autonomia-Elkartean emango diren guztiak dira, nahiz eta
xehetasun hori, bere helburua edo erabilkeraz gainera, emate egiketan behar
bezala erasota egon ez.
2.- Dekreto-Lege honi
dagozkionetarako honako hauek joko dira laguntzatzat: diru-laguntzak,
diru-izendapen eta maileguak, guadimen eta emandako beste bermeak,
etxebizitza-uzteak eta orohar, emandako beste edozein onurabide.
2. Atala - Dekreto-Lege honen gai diren hausteak
1.- Dekreto-Lege
honen gai diren hausteak honako hauek dira:
a) Osorik edo zerbaitetan egiazkoak eta
benetakoak izan ez daitezen gertaldi edo zioak adieraziz edo egiaztapideak
aurkeztu edo aipatuz laguntzaren bat lortzea.
b) Osotasunean edo zerbaitetan egiazko eta
benetetako gertaldi edo zioak izan ez edo bere edukia legez kontra aldatua izan
deneko agiriak edo argipideketarako beste baliapide batzuk aurkeztuz edo
aipatuz laguntzaren bat lortzea.
c) Aurreko a) eta b) idazatietan esandakoez
bestelakoak izan eta laguntza hartzera jotzen duen zimarkutsuzko ezein
azpijokoz baliatuz laguntzaren bat lortzea.
d) Horretarako eman zeneko helburuaz eta
ezarritako baldintzetan laguntzaz ez baliatzea. Laguntza, oraintsuko uholdeen
ondorioak gainontzera jotzen duen beste helburu baterako erabiltzea gertatuz
gero ere haustea izango da.
e) Laguntza-eskubidedunak bete behar dituzten aseguro-baldintzei
buruzkoak.
2.- 1 zatiko a), b) eta
c) idazatietan aipatzen diren gezur, aldaketa edo azpijokoek eta honen gai den
laguntza-ematearen nondikako eskakizunek harreman zuzena izan beharko dute.
3.- Lehenengo Atalaren
erabiltze-eremuaren barruan dauden laguntza guztiak, hartzaileak aurreko 1
zatiko a), b) eta c) idazatietan aipatzen diren hausterik egin ez duenaren
baldintzapean emango direla ulertzen da. Baldintza hori, dagokion ondorio
guztietarako, Legearen bidez, laguntza-ematezko ekintzan sartutakotzat joko da
nahiz eta horren legearauzko edukian erasota egon ez.
3. Atala - Haustearen ondorioak
2.Ataleko 1 zatian ohartemandako zernolakotan aipatzen den
hausteak Dekreto-Lege honen II eta III. Idazpuruetan berariz ohartemandako
ondorioak, horietan ezarritako modu eta neurritan, eta bai gainontzeko legeetan
aginduta dagoenaren arauera bidezko litzaketen beste ezein ere ekarriko ditu.
4. Atala - Ikuskaritza
Lehenengo Atalean ohartemandako laguntzak ematen dituen Sail
edo Erakundeak horiek hartzen dituztenen iharduna ikuskatu ahal izango du,
Ekonomia eta Herriogasun-Sailaren artekatze-ihardunaren kaltetan gabe.
5. Atala - Arduralaritza-ekintzapidea
Dekreto-Lege honetan ohartemandakoa betebideratzeko beharrezko
ekintza guztia arduralaritza bidearen indarrez egingo da, sar daitezken
goradeien kaltetan gabe.
6. Atala - Beste Herri-Arduralaritzei egin beharrezko
adierazpena
Autonomia-Elkarteko Herri-Arduralaritzak Erresumako
Arduralaritzari eta bai dagozkion Foru-Diputazioei eta Tokiko Erakundeei ere,
Dekreto-Lege honen II. Idazpuruaren arauera erabaki ditzaken indargabetzeak eta
III. Idazpuruaren arauera jar ditzaken zigorrak jakinaraztea joko du.
II IDAZPURUA
LAGUNTZEN EZEZTAPENA
7. Atala - Bidezkotasuna
1.- Bigarren Ataleko
lehenengo Idazpuruko a), b), c) eta d) zatietan ohartemandako ez
betetzerenetako bat gertatu dedinean, Arduralaritzak emandako laguntzak
ezeztatu egingo ditu.
2.- Bigarren Ataleko
lehenengo Idazpuruko a), b) c) eta d) zatietan ohartemandako ez betetzerenetako
bat gertatu dedinean, Arduralaritzak emandako laguntzak ezeztatu egingo ditu.
8. Atala - Hedapena
1.- Ezeztapena, betetze
ez horren gai diren laguntza guztietara hedatuko da.
2.- Betetze eza
laguntza baten zati bakar bati buruzkoa izatea gertatuz gero, ezeztapena zati
horrentzakoa izango da, bakoitzaren berarizko araupideen arauera gainontzekoa
laguntza berezitzat ezin jo daitekeenean salbu, hori gertatuz gero ezeztapenak
laguntza osoa hartuko bait-du. Ezeztatze aginduak horretzaz ezer esan ez
dezanean, ezeztapena laguntza osoari buruzkoa dela ulertuko da.
3.- Helburu zehatz eta
bakar bat lortzeko xedezko bateango neurri-pilo bat osa dezaten laguntzak izan
daitezenean, laguntza hoiek guztiak laguntza bakar bat direla joko da.
9. Atala - Ondorioak
Ezeztapenak honako ondoriotakoren bat ekarriko du, hurrengo
ataletatik atera daitezen modutan:
a) Laguntzaren bidezkotasunik eza.
b) Atzera itzultzea.
c) Bermatu beharra.
10. Atala - Laguntzaren bidezkotasunik eza
Ezeztapenak, ezeztatze-agindua indarrean jarri dedin unean
doakionari emandako laguntza, edo ordurarte eskuratu gabeko laguntzaren zatia
ematea bidegabetu egiten du.
11. Atala - Atzera itzultzea
1.- Ezeztapenak,
laguntza-hartzailea laguntza hori Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiari, edo
hala badagokio, eman duen Erakundegoren-mailako Izaikiarenari atzera itzuli
beharrean jartzen da, 12garren Atalean ohartemandakoa gertatuz gero salbu.
2.- Laguntza diruz
bestelakoa izan bada, Autonomia Elkarteko Herri-Arduralaritzak nahi bezala
aukeratu ahal izango du laguntzaren gai izandako gauza edo horren balioa
itzultzearen artean. Hobekuntzei mozkinei eta itsaspenei dagozkienetan,
laguntza atzera itzuli behar duena asmo txarreko edukitzailetzat eta
ezeztapenaren eta horren ondoriozko itzuli beharrean errudun bakartzat joko da.
3.- Itzulpenaren gai
den zenbatekoaz eta Autonomia-Elkarteari egindako kalte eta ondamenez gainera
itzuli behar duenak Euskal Herriko Herriogasuntza Nagusiaren antolarauen
ekainaren 22ko 12/1983 Legearen 49garren atalak dion dirusaria ordaindu beharko
dio, itzuli beharra sortarazi duena gertatutako unetik hasita edo itzuli behar
duen horrek laguntza hartu zuen unetik hasi, eta laguntza hori atzera itzuli
dezaneraino. Laguntza diruzkoaz bestelakoa izanez gero ere dirusari hori bera
ordainduko da, laguntzaren gai izan dedin gauzaren balioa oinarri dela, eta
Arduralaritzak aurreko Ataleko 2 zatiak dionez egindako aukera dena dela.
4.- Laguntzak
berebaitan hartzaileak Autonomia-Elkarteari dirusari bat, alogeraren bat edo
aldian aldiango beste diruzenbatekoren bat ordaindu beharra ekarriz gero,
itzulpena egin behar duenak ez du aurreko idazpuruak dion dirusaria ezeztapena
sendetsita gelditu zen unetik aurrera baizik ordainduko.
5.- Euskal Herriko
Herriogasuntza Nagusiaren Antolarauen ekainaren 22ko 12/1983 Legearen 37garren
eta 38garren Ataletan ohartemandakoaren arauera, Atal honetan agindutakoaren ondorioz
Autonomia-Elkarteko Herri-Arduralaritzak izan ditzan eskubide guztiak
Herrilege-alorreko eskubidetzat joko dira eta, batipat, hari ordaindu beharreko
diruzenbateko guztiak herrilege-alorreko.
6.- Atal honetan
agindutakoaren arauera Autonomia-Elkarteko Herri-Arduralaritzaren ordaindu
beharreko diru-zenbatekoen zehaztapena ezeztapena egin dedin unean bertan edo
geroago egin ahal izango da, azkeneko hau gertatuz gero hark behar hainbat
segurtatze-neurri hartu beharko baditu ere.
7.- Atal honen gai
diren diru-zenbatekoen ordainketa, zerga-bilketarako eta herrilege-alorreko
beste diru-eskuraketa batzutarako arduralaritza bideei atxikiz egingo da. Diruz
besteko gauzen eskuraketa zergabilketa-arau hoietan ohartemandako borondatezko
epearen barruan egingo da eta, egiten ez bada, dagozkion eskuratze-bideak
egingo dira.
12. Atala - Segurtapena
1.- Gaudimenak edo
inori dagozkion bermeak ematezkoa izan eta laguntza atzera itzuli ezinezkoa
izatea gertatuz gero, itzuli beharra geldialdian utziko da egoera horrek
diraueno, eta aldi horretan, itzulpena egin beharra duenak eman dezan
horretarako bermeaz ordezkatuko da, indarreango araupidetzaren arauera,
2.- Bermeak, 11garren
Atalean agindutakoari darizkiokeen eginbehar guztiei erantzutekoa adinakoa izan
beharko du.
3.- Bermari gagozkiola,
11garren ataleko 5, 6 eta 7 idazpuruetan agindutakoa izango da erabilgarri.
13. Atala - Arretabideak
Ezeztapen-zehaztapidetzari ekiteak laguntza edo oraindik
doakionari eskuratu gabeko laguntza-zatia geldiarazteko eskubidea ematen dio
Arduralaritzari, eta bai ezeztatze-adierazpenari noiz-nola darizkiokeen
eginbeharreko behar adinako segurtapen-neurriak hartzeko ere; arretabide hoien
iraupena araudi-bidez finkatuko da, ezeztatze-bideena baino luzeagoa ezin izan
daitekeela.
III IDAZPURUA
ZIGORRAK JARTZEA
14. Atala - Hauspenak
Honako hauek arduralaritza-hauspen izango dira:
a) Laguntzaren bat bigarren Atalaren 1 idazpuruko a), b) eta c)
zatietan esandakoetako ezein gezur, aldakuntza edo bihurketaz baliatuz lortzea.
b) Bigarren Atalaren 1 idazpuruko d) zatiak dion betetze ezaren
alderdi bereziak.
15. Atala - Zigorrak
1.- Arduralaritza-hauspenei,
lortu-nahiko laguntzaren hamarrenaren eta laguntzaren beraren arteko
zenbatekoko isuna jarriko zaie. Autonomia-Elkarteko Herri-Arduralaritzak,
gainera, berak eman dezan ezein laguntza lortzeko eskubidea kentzeko zigorra
jarri ahal izango du, edo zigortze-erabakiak eragite-indarra izan dezanetik
hasi eta hurrengo bost urtetatik gorakoa ezin izango duen aldi batean berarekin
akurapenak egin ezina.
2.- Laguntza diruz
bestelakoa izatea gertatuz gero, isunen maila laguntzak izan dezan balioaren
arauera zehaztuko da.
3.- Esandako muga hoien
barruan zigorrak gertatu daitezen zernolakoen larriaren haundiagoari edo
txikiagoari begira jarriko dira.
4.- Laguntzaren
zenbatekoa zehazteko 8garren atalean agindutakoa erabilgari izango da.
16. Atala - Kidekotasuna
Hauspen bat egiten kide izandako guztiei, bakoitzak berak
bakarrik egin izan balu bezalako zigorra jarriko zaie.
17. Atala - Bateragarritasuna
III Idazpuru honek dion zigorrak jartzeko arduralaritza-ahalmena izakera bereko beste batzuekin bateragarri izango da, eta bai zigor epailaritzarekin eta beste agintaritza-alor batzuekin ere, bere araupidetzaren ariora.
IV IDAZPURUA
BIDERAPENA
18. Atala - Agintepidea
Laguntza ematen duen Sail edo Erakundegoren mailako Izaikiak
II eta III Idazpuruetan ohartemandako biderapenari ekiteko eta horretan aurrera
egiteko gaitasuna izango dute, eta ezeztapen eta zigorsaloak
Ekonomia-Batzordeak bere erizpena eman dezan jarriko dituzte, gero Jaurlaritzak
erabaki ditzan.
Aldibaterako Erabakia Bakarra - Aurrez emandako laguntzak
Oraingo Dekreto-Lege hau lehenengo atalaren gai diren laguntza
guztietarako izango da erabilgarri, hau indarrean jarri baino lehen emandakoak
badira salbu, hoiek bere lehengo araupideak izango bait dituzte jaurpide.
Azken Erabakiak
Lehenengoa - Osabideratzea eta egiteratzea
Jaurlaritzari, Dekreto-Lege hau osabideratzeko eta
egiteratzeko behar daitezen manuak emateko eskua ematen zaio.
Bigarrena - Indarrean jartzea
Dekreto-Lege hau Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian
argitaratu dedin egunean bertan jarriko da indarrean.