15/1988 Legea, azaroaren 11koa, Drogamenpekoen alorreko aurre-hartze, laguntza eta birgizarteratzeari buruzkoa.
1988-11-11Erakundea: Eusko Legebiltzarra
Argitalpena: EHAA, 1988/12/12, 232. zk.; EAO, 2012/3/17, 66. zk.
Indargabetua: 1998-07-15
§
111. 15/1988 LEGEA, AZAROAREN 11KOA, DROGAMENPEKOEN ALORREKO AURRE-HARTZE,
LAGUNTZA ETA BIRGIZARTERATZEARI BURUZKOA
ZIOEN
ADIERAZPENA
Gaurko mendebaldeko gizarteak, azken
urteotan batez ere, herri-osasun mailako arazo bihurtu den gizarte-joeraz
jabetu dira, hain zuzen ere, drogamenpekotasuna sortu dezaketen zenbait gai
erabiltzeari eta neurriz gaindik hartzeari darionaz.
Joera hori ez da arrotz Euskal Herrian.
Aitzitik, egon ba dauden xehapenek erakusten digutenez, norbanakoen eta
gizartearen osasunerako kaltegarri diren erabiltze eta neurriz gaindik
erabiltzeko ohiturak ditugu, oso herrotuak batzutan -alkohola, tabakoa,
sendagaiak-, eta bapatean sartu-berriak -kanabisa, kokaina eta heroinatik
eratorriak- bestetan.
Egoera honen aurrean eta, legeak eman
ahal izateko, arazoak eta hauei aurre egiteko bideak ere argi eta garbi ezagutu
beharraz jabetuta, araugintza-ahaleginak egin behar ditugu, erakundegoren
mailako egitasmo zehatz bat, alor honekiko Euskal Herri-Arduralaritzaren
jokabidea finkatu eta gizarte osoa jokabide horren helburuak lortzeko lankide
bihurtu dezan egitasmo bat, alegia, aurkeztuz.
Lege hau Autonomi Estatutuak Euskal
Autonomi Elkarteari ematen dizkion agintepideei egokitzen zaie, hots,
Osasunketa, Gizarte-Sorozpidetza, Hezkuntza, Toki-Jaurpide, Gazte,
Merkataritza, Herrizaingo, Espetxe-Erakunde eta Adingabe-Zentzategi,
Iragarkuntza, Estadistika eta Ikerkuntza-alorretakoei, besteak beste.
Legeak bere osoan hartzen du arazoa, hori
gertakariez jabetzera jotzezko ikuspegitik abiatuz, alkohola, tabakoa eta
sendagaiak nahiz legez kanpoko drogak deriztenak gaizki edo neurriz gaindik
erabiltzeari darizkion arazo guztiei aurre egin nahi izatea dela ulertuz.
Izan ere, alor ezberdinetan egindako
azterpenek argi erakusten dutenez, gai horietako batzuk hartzeak elkarrekiko
lotura dute, eta egoera horri buruz, orobarnezko arauak ematearen egokitasuna
idarokitzen. Orohartzezko jokabidean, bada, alor ezberdinetako jokabideak,
bakoitza bere benetako neurrian agertu behar dira, adibidez alkohola -euskal
gizartean arazorik larrienen sorburu dena- gai duten ekintzapideak, tabako eta
sendagaiekikoak, eta drogamenpekotasuna sortu dezaketen gainontzekoekikoak.
Antolakuntzari gagozkiola, Legeari darion
erizpidearen arauera, drogamenpekotasuna sortzen duten gaiak hartzetik datorren
egoerari erantzuna Gizarteak dituen agizko egituretatik eman behar zaio, hots,
Osasun, Hezkuntza, Gizarte-Zerbitzu, etabarretatik, bateratuta egon ez daitezen
egiturak sortzeko edo horiei eusteko biderik eman gabe, beraz.
Alor honetan izan ohi diren hiru
ekintzapide-esparruei, aurre hartze, laguntza eta berriro gizarteratzeari,
alegia, gagozkiela, herritar guztiak dira, bereizkeriarik egin gabe, legearen
ekintzapideen gai, aurre hartzezko jokabideari, haur, gazte eta ezinduekikoan
batipat lehentasuna emanez, gizartea joera honen ondorioez jabetzen ez bada,
honekiko jarrerak eta ondoriozko jokaerak aldatzerik ez dagoela ulertuz.
Horretako, drogamenpekotasunaren
sorburuen ugariaz jabetuta, artez datxezkion alderdiei begira (eskaintza,
hartzea, etabar ...) nahiz artezko zerikusirik ez duten arren lagungarri diren alderdiei
begira (eskolan porrot egitea, itxurazko etorkizunik eza, gizarte eta
kultura-antolapideen urria, hiri-tajuketa nekagarria,...) aurre hartzezko
jokabideak maila ezberdinetatik hartzen du ekintzapide-sorta, hots, Osasun,
Hezkuntza, Herrizaingo, Gazte, Zuzentza, Gizarte-Zerbitzu, etabarretik, eta
irakaste-xedez, legeari darioneantxe; ondorioz drogamenpekotasuna sortu
dezaketen gaien suztapen, iragarkuntza, zuzkiketa eta salmentarekiko
zaingo-neurri garrantzitsuak hartu eta dagozkien zigorrak adierazten direla.
Halaber, babeste-neurriak hartzen ditu gai horien zuzkiketa galerazteko edo 18
urtetik beherakoei, hau da, gara-adinera iristen ez denari, horiek hartzea, eta
gai horiek suztatzera jotzezko ekintzetan sartzea debekatzeko xedez. Legez
kanpoko drogak deriztenen salerosketari gagozkiola, hertsapeko neurriak jartzen
dira Lege honen aginte-eremuaren barruan.
Sorozpidetza-mailari dagokionez,
drogamenpekotasunak gaisotasunetan sartzen dira, lehentasuna laguntza-sare
orokorrean egon dauden baliabideei emanez, eta Herri nahiz norbanakoen
ekinbideak elkarrekin lankide izateko bideak jarriz. Sendabidea borondatezkoa
izatea eta laguntza-xehetasunen erabileran isilpekotasuna bermatzea
azpimarratzen dira oinarri-irizpide gisa.
Drogekiko menpetasuna gainditu ondoren,
norbanakoa gizarteratzeari buruzkoan, Legea norbanako hauek lanbide, hezkuntza,
etxebizitza, gizarte-zerbitzu, etabarreko egitamu orokorretara iristeari
lehentasuna emanezko politikaren aldekoa da.
Azkenik, alor honetan ari diren Herri
nahiz Norbanako-erakundeak antolatzeko, antolakidetzeko eta horien dirubideak
egiteko artezpideak ematen dira, drogamenpekotasunen aurkako ekintzan aitu
ezberdinek eskuhartu behar dutela, eta bai Arduralaritzaren maila eta erakunde
ezberdinetakoek, moeta honetako herri-ekinbideen suztatzaile eta bermatzaile
direnez, bere gain hartu behar duten beharkuna erakunde askoren gaitasunari
dagokiona ere ba dela nabarmenduz.
Idazkera honetan kontu haundia izan da
drogamenpekotasunak hartutakoei mesedezko traturik ez eskaintzen edo
horretarako biderik ez ematen, hori beste norbanako edo giza-taldeekiko
bereizkeriazko jokabide bait liteke; hori dela eta, erakundeen jokabide
orokorretara jo beharra aipatzen da behin eta berriz, laguntza-alorrean zein
arazoa gainditu duena gizarteratzekoan.
Legea, agerkai honi buruzko batzutariko
neurriak baino hartu ezin ditzakeenaz jabetuta -agerkai korapilotsu honek beste
batzurekin zerikusi sakona bait du-, egon dauden orotariko legeen barruan
kokatzen da eta hor hartzen du bere benetako garrantzia eta, bereziki, osasun
eta gizarte-zerbitzuen alorrekoen barruan.
Egiaztatutako nazioarteko saioek, eta
Euskal Autonomi Elkartekoak berak, gagozkion alorrean batez ere argi erakusten
dutenez, agintaritza-ekintzetarako politikabide-ereduaren eginkortasuna
gizarte-solaskide ezberdinek politikabide horiek onartzen dituzten neurrian
eta, azken batez, gizartearen ekintza sortarazteko gaitasunaren neurrian
lortuko da. Beraz, gizarte-ekinbidearekin bat etortzea agertzen da
herri-osasuna hobetzea eta biztanlegoaren ongundea lortzea xede dituen
araugintza-ario honen helburu nagusienetakotzat.
Lege
hau gertatzekoan, nazioarteko, Erresumako eta autonomi mailako legeak, eta
Europako Elkarte-mailakoak ere hartu dira kontutan eta, bereziki, mundu-mailako
Osasun-Erakundearen irizpideei jarraitu zaie. Gertakari honekiko
gizarte-iritziari buruz Euskal Autonomi Elkartean egin diren azterlanek osatu
dituzte idazkera hau gertatzeko erabili diren argipideak.
Drogamenpekotasunaren arazoa nazioartean zabalduta
dagoenez gero, Lege hau irizpide ireki eta zabalez betearazi beharko da,
Erresumako ekintzapideekin eta nazioarteko erakundeen gomendioekin behar bezala
antolakidetuz.
AINTZIN-IZENBURUA
LEGEAREN XEDEAZ
Lehenengo Atala - Legearen xedea
1.- Lege
honek, Estatutuaren arauera, Euskal Autonomi Elkarteari dagozkion agintepideen
eta bere lurraldearen barruan, drogamenpekotasunari aurre hartzeko eta
drogamenpekoei laguntzeko eta horiek gizarteratzeko ekintzapide-sorta bat
araupetzea du xede.
2.- Xedeak,
halaber, drogak hartzeagatik kalterik egin dakiekeen gainontzekoak babesteko
ekintzapideak ere hartzen ditu.
2. Atala - Adimugapenak
1.- Lege
honen ondorioetarako, gorputzean sartuz gero, jokaera-aldaketak sortarazteko, osasunaren
kalterako ondorioak edo menpekotasuna sortzeko gauza diren gaiak jotzen dira
drogatzat. Honako hauek jotzen dira:
a) Sorgorgarriak eta sikotropoak,
hots, Ginebrako 1961.eko Sorgorgarriei buruzko Bilkurako eta Vienako 1961.eko
Sikotropia-gaiei buruzko Ituneko Zerrendetan eta Eraskinetan horrelakotzat
jotzen diren eta zaindu behar izatearen menpe dauden gaiak edo nahasketak.
b) Alkoholdun edariak.
c) Tabakoa.
d) Industrirako edo gauza
askotarako erabiltzen diren ekoizki jakin batzuk.
e) Hartzen badira, menpekotasuna,
jokaera-aldaketak edo osasunerako ondorio kaltegarriak ekar ditzaketen besteak,
hona nola, soinean harnas-bidez sartzen direnak eta eraskaiak.
2.- Honako
hauek zehazten dira:
a) Menpekotasuna: Gaia behin eta
berriz hartu izanaren ondoriozko gorputz eta adimen-egoera, horren ezaugarri,
hori etengabe hartzera bultzatzezko zenbait indar gorputzean sortzea izanez.
b) Aurre hartzea: Ondorengoetara
jotzen duen ekintzapide-sorta:
1. Droga-eskea eta horren
erabilera gutxitzera.
2. Gizartean dagoen
droga-eskaintza gutxitu edo murriztera.
3. Horien erabileratik erator
daitezkeen ondorioak gutxitzera.
c) Pozoigabetzea: Gorputzaz
kanpoko gai batek sortutako pozoidura geldiarazteko sendabidea.
d) Ohituragabetzea eta
onbideratzea: Menpekotasuna kentzeko eta gorputz eta gogo-osasuna
berreskuratzeko sendabidea.
e) Berriro gizarteratzea:
Pertsona bat, herritar arduratsu eta burujabe izanik, bere ohizko inguruan
berriro sartzea.
DROGAMENPEKOTASUNEI
AURRE HARTZEAZ
I ATALBURUA
HELBURU NAGUSIEZ
3. Atala - Helburu nagusiak
Bere aginte-eremuaren barruan,
herri-agintariei dagokie ondoren adierazten direnak gai dituzten egitarauak eta
ekintzapideak egiteratzea, suztatzea, laguntzea, antolakidetzea eta bere
emaitzak ikuskatzea:
a) Menpekotasuna ekar dezaketen
gaiei buruz herritar guztiei argipide egokiak ematea.
b) Osasunerako hezkuntza ematea
eta alor horretan lanbidedunak gaitzea.
c) Menpekotasuna sortarazteko
gauza diren gaien erabilpenean eraginik duten gizarte-egoerei buruzkoan eskuhartzea.
d) Drogak hartzetik, ez
droga-hartzaileentzat bakarrik, baita besteentzat ere, osasunerako datozen
kalteak galerazteko neurriak hartzea.
e) Drogak, eta horien suztapena
eta salmenta gizartetik kentzea eta, hala dagokionean, murriztea.
GAI POZOITSUAK
HARTZEARI AURRE HARTZEZKO OROTARIKO NEURRIEZ
4. Atala - Argipideak
1.- Osasunketa-Arduralaritzak
Izurri-argipide eta zaintze-bideez baliatuz zehaztuko ditu
menpekotasunagatikako laguntza-sarritasuna, eritasun eta heriotza-heina.
2.- Drogamenpekotasunei
aurre hartzeari eta horien sendabideei buruzko aholku eta argipideak eman
ditzaten sorozpidetza-sareetan sartutako argipide-zerbitzuak sortzea eta hauen
kokatze-lekua Osasunketa-egitamugintzako eta gizarte-zerbitzuetako
ihardutze-sail arduradunek erabakiko dute.
3.- Osasunketa-Arduralaritzak
uneangotutako argipideak gertatuko ditu menpekotasunaren sorburu diren gaiei
buruz, eta osasunketa-zerbitzuetako bezeroei eta osasunketa-lanbidedunei
eskuratuko dizkie.
4.- Lan-Arduralaritzak,
Laneko Segurantza eta Osasunbiderako Urgazlaritzen bidez, droga hartzearen
ondorioei buruz, langile, sindikatuetako ordezkari eta enpresarientzako
argipideak ematezko eta gaikuntzarako ekintzapideak egiteratuko ditu. Halaber,
enpresek bere kontura egin ditzaten argipideketa-ekintzei ere laguntza emango
zaie.
5.- Herri-Arduralaritzek,
droga hartzearekiko jokabideak eta ohiturak aldatzeko xedez, drogen eraginei
buruzko argipide-ekintzaldiak egitea bultzatuko dute eta mezubideei osasunaren
aldeko eritziak sortzen lankide izateko eskatuko zaie.
5. Atala - Osasunerako hezkuntza
1.- Hezkuntza-arduralaritza
osasunketakoarekin batera arduratuko da Eskoletan "Osasunerako
Hezkuntza" egitaraua sartzeaz, baita, drogak hartzeari aurre hartzeko
xedez, Eskola-Osasunari buruzko ekainaren 30eko 7/1982 euskal Legean
ohartemandako gaikuntzarako egitarauak egiteratzeaz ere.
2.- Eusko
Jaurlaritzak, unibertsitateko ikasketa-egitarauetan, osasunerako hezkuntza eta
drogamenpekotasunaren alderdi ezberdinekikoan hezkuntza egokia emateko eta,
hala badagokio, berarizko gaitasundunak gaitzeko beharrezko izan daitezen beste
gai guztiak sartzearen aldeko neurri egokiak hartuko ditu.
3.- Euskal
Herriko Herri-Arduralaritzek, osasun-alorreko eta gizarte-zerbitzuetako
lanariak, hezitzaileak, Autonomi Elkarteko Ertzaintza eta lanbidezko iharduna
drogamenpekotasun-gaiei datxekiena duen beste edozein lanari anitz alderditatik
gaitzeko beharrezko egitarauak zehaztuko dituzte.
6. Atala - Gizarte-egoerarekiko ekintzak
1.- Gizarte-zerbitzuei buruzko maiatzaren
20ko 6/1982 Legearen 3. atalak dioenaren ondorioetarako, zerbitzu hauen
ekintzetatik drogamenpekotasunei aurre hartzera jo dezatenei lehentasunezko
ekintza-alor eritziko zaie, eta egon dauden gizarte-zerbitzuei buruzko
egitarauen barruan hobetu beharko dira. Horretarako, drogamenpekotasuna
sortzeko gauza diren gaiak hartzeko zerikusirik duten bizimoduak hobetzera eta
bakoitzaren nahiz familia-mailako bazterkeria-alderdiak gainditzera jo dezaten
aurre hartzezko ekintzak bultzatuko dira.
2.- Arriskupeko
giza-taldeen artean elkarteak sortarazteko ekintzak bultzatuko dira, batez ere
adingabekoen eta gazteen artean, gazteen elkarteak, eta bai aribide, atseden,
kirol edo kultura-egitarauetan eskuhartzea ere suztatuz.
3.- Gizarte
eta kultura-zerbitzuen antolapideek garrantzizko eragina dute
drogamenpekotasunaren lagungarri diren alderdiak gainditzeko. Beraz, lurralde
osoan zerbitzuen egitamugintzan, beharrezko oreka eta aukera-berdintasuna
lortzeko ahaleginak egingo dira.
4.- Eskolan
porrot egitea eta lanbide-eskaintzarik eza drogamenpekotasunak azaltzeko
alderdi direnez gero, lanbide-hezkuntzako, lehen-lanbiderako, norbere konturako
lanerako eta enpresaritza-suztapenerako aukera suztatuko dira gazteen artean.
5.- Drogamenpekotasunen
agerkuntzan eraginik duten arrazoiak gainditzeko, hiri-hazkuntza alderdi
orekagarri denez, gaitasuna duten Herri-Arduralaritzek, hirigintza-egitamuketa
eta osabideraketa kidetasun, berdintasun eta egokitasun-irizpideei atxikizkoa
izan dadineko ardura izango dute.
III ATALBURUA
SORGORGARRIEN
ETA SIKOTROPIA-GAIEN ZAINGOAZ
7. Atala - Zaingoa eta ikuskaketa
1.- Osasunketa-Arduralaritzak,
indarreango legeen barruan, sorgorgarriak eta sikotropia-gaiak ekoizte eta zabaltze-aldietan
zaintzeari eta ikuskatzeari arreta berezia egingo dio.
2.- Banaketa
eta eskuraketa-tegiak sortzea eta horien iharduera aldezaurreko baimena
ematearen baldintzapean egongo da, eta bai zaingo nahiz ikuskaketaren menpe
ere.
3.- 2.
ataleko 1 lerroaldiko a) zatian aipatzen diren gaiak edo nahasketak dituzten
sendagaiak sendatzekoez bestetarako erabiltzea eragozteko, senda-txartel bakar
baten bidez aginduko dira; txartel hori, gai edo nahasketa haiek agintzeko,
arauzkotze-irizpide orokorren arauera egingo da eta nahitaez erabili beharrekoa
izango. Senda-txartel hori izuntzea eragotzi edo zail egin dezaten gaiak
erabiliz egingo da, eta hor, agindu eta eskuraketaren zaingoa egin ahal izateko
xehetasunak jasoko dira.
8. Atala - Ertzaintzaren ekintzak
1.- Salataritzak
eta Epailaritzak finkatutako irizpideen arauera, Autonomi Elkarteko Ertzaintzak
arreta berezia egingo die legez kontrako droga-salerosketa ikertzeko eta honi
jazartzeko ekintzei, honako hauek irizpide nagusi izanik:
a) Banakuntza-sareekikoan, hauen
lehenengo urratsetan batipat ihardunaz, debekuzko salgaien aztarnak hartuz,
horiei jazarriz eta droga-salerosketatik ateratzen diren diru-ordainak ikertuz.
b) Droga-gai bakoitzaren legez
kontrako salerosketari, gai horien arriskuaren, pozointasunaren, sortzen duten
menpekotasun-indarraren, menpekotasuna sortzeko gaitasun eta bizkortasunaren
heinean jazarriz.
2.- Autonomi Elkarteko Ertzaintzaren barruan,
droga-salerosketaren aurkako sail berezia sortzeko beharrezko neurriak hartuko
dira. Sail horrek, alor honetan, Ertzaintzaren ekintzen artezkaritza bere gain
hartuko du eta, Euskal Herriko Segurantza-Batzordeak jarri dezan modu eta
neurritan, Autonomi Elkarteko Ertzaintzaren eta Erresumako Segurantza-Sail eta
Indarren arteko antolakidetza bermatuko.
3.- Osasunketa-arduralaritzak biltegi batzuk
jarriko ditu, hor Euskal Herriko Autonomi Elkartean egin daitezen
droga-bahiketak, horiek epailarien esku egon daitezen bitartean uzteko. Hor
utzitako droga-hainbatekoen berri, legeetan eta nazioarteko ituneetan
ohartematen diren ondorioetarako, Osasunketa eta Egaripen-Ministeritzari emango
dio.
Halaber, bahikuntzen usiak jasotzeko,
aztertzeko eta, hala behar izanez gero, ezabatzeko era ere finkatuko du.
IV ATALBURUA
ALKOHOLDUN EDARI
ETA TABAKOAREN SUZTAPEN, IRAGARKUNTZA, SALMENTA ETA EGARIPENAREN
ZAINGO-NEURRIEZ
I SAILA
ALKOHOLDUN
EDARIEN ETA TABAKOAREN-SUZTAPEN ETA IRAGARKUNTZARAKO MUGAPENAK
9. Atala - Iragarkuntzarako baldintzak
Gezurrezko Iragarkuntzari buruzko
irailaren 9ko 5/86 Legegintza-Dekretoan jarritakoaren kaltetan gabe, alkoholdun
edarien eta tabakoaren iragarkuntza, ondorengo mugen barruan egongo da beti:
a) Iragarki horietan ez da
adingabekoenganako arrazoirik erabiliko, eta horiek egaritzea gizarterako
eragingarri delakoan nahiz adore-erakusgarri, bihotz-berogarri, sorgarri edo
atsegingarri direlakoan oinarriturik ere. Bestetik, horien egaripena ez da
gizarte, hezkuntza, osasunketa edo kirol-alorreko jokaerekin batera agertzerik
ere izango. Alkoholaren egaripena ez da ibilgailuekin edo iskiluekin batera
agertzerik izango.
b) Halaber, debekatu egiten da 18
urtetik beherakoek alkoholdun edarien eta tabakoaren iragarkuntzan eskuhartzea.
c) Merkatal-ikurra edo izena
irudiz agertzen den guztietan, dagokion edariaren alkohol-graduak eta
tabakoetan horien nikotina eta alkitran-zenbatekoa ere, argi ikusteko moduan
adieraziko dira.
10. Atala - Suztapena
Azokak, erakustaldiak eta antzeko
ihardunaldiak direla eta, alkoholdun edarien eta tabakoaren egaripena
jendartean suztatu dadinetan, suztatze hori leku bereizi eta bakanduetan egingo
da, 18 urtetik beherakoak hor sartzea debekatuta dutela.
11. Atala - Kanpo-iragarkuntza
Debekatuta geratzen da alkoholdun edarien
eta tabakoaren kanpo-iragarkuntza, hor irudi edo hotsez baliatuz, guztientzako
erabilgarri diren tokietan edo leku zabaletan egon nahiz ibiltzen direnen gogoa
hartu dezakeena sartzen dela.
Legezko baimena izan dezaten ekoiztegien
eta saltokien ezaugarritarako iragarkiak debeku honetatik kanpo gelditzen dira;
hauek, halabaina, 9. atalean adierazten den muga izango dute.
12. Atala - Debekuak
1.- Alkoholdun
edarien eta tabakoaren iragarkuntza debekatuta egongo da ondorengo
jendearentzako tokietan:
a) 18 urtetik beherakoek,
gehienbat, erabiltzekoetan.
b) Kiroletarako antolapide eta
kiroldegi, osasundegi eta ikastegietan, eta horietarako helbideetan.
c) Zine eta ikuskizundegietan,
ikuskizunak 18 urtetik gorakoentzat izan daitezentean salbu.
d) Bidari-ibilgailuetan,
geltokietan eta portu nahiz aideportuetako jendearentzako tegietan.
2.- Debekatu
egiten da alkoholdun edarien eta tabakoaren iragarkuntza, iragarkien banaketa
gutunontzirik-gutunontzi, posta-bidez, telefonoz, etabar, mezuak etxera bidaliz
egin dadinetan, mezu horiek 18 urtetik gorakoen izenean joan daitezenetan
salbu.
13. Atala - Mezubideetako iragarkuntza
1.- Euskal
Herrian kokatutako egunkariek, aldizkariek eta bestelako argitalpenek, nahiz
irudi edo hotsezko beste edozein irarpide eta argitarapideek honako muga hauek
izango dituzte:
a) Debekatu egiten da mezubide
horietan alkoholdun edarien eta tabakoaren iragarkiak sartzea, 18 urtetik
beherakoentzat egin dadinetan.
b) Gainontzekoetan, alkoholdun
edarien eta tabakoaren iragarkuntza lehenengo orrialdean, kirol-orrialdeetan,
18 urtetik beherakoentzako sailak jartzen direnekoetan eta denbora-pasakoetan
egitea debekatzen da.
2.- Debekatuta
gelditzen da Euskal Herriko Irratetxe eta telebista-etxeetatik, goizeko 8etatik
gabeko 10ak artekoan, alkoholdun edarien eta tabakoaren iragarkuntza egitea.
14. Atala - Zeharkako iragarkuntza
1.- Beren
izena, erabilitako hitzak, irudiak, aurkezteko era edo beste edozer arrazoi
dela eta, alkoholdun edarien edo tabakoaren zeharkako edo izkutuko iragarkuntza
bilakatu daitezkeen gauza edo ekoizkiei buruzko iragarkuntza egitea ez da
zilegi izango.
2.- Saioko
aurkezlea edo mintzaikideak erretzen edo alkoholdun edarien, tabakoaren nahiz
hauen izenen aipamenen ondoan agertu daitezeneko telebista-saioak Euskal
Herriko Autonomi Elkartean egitea debekatu egiten da.
3.- Kirol,
hezkuntza, kultura edo gizarte-ekintzak direla eta, edo horien laguntzaile
izateagatik, edo suztatzezko lehiaketen, zozketen edo horiek egaritzera
joaraztezko antzerakoen bidez ere, alkoholdun edarien edo tabakoaren
iragarkuntzarik egitea debekatu egiten da.
Euskal Herrian kokatutako irratetxeek
euren irrati-kateekin bat egitearen ondoriozko, zabalkundegintzarako
berarizkoak ez diren saioetatik eratorrizkoa izan daitekeen zabalkunde-modua
kanpo geratzen da.
II SAILA
ALKOHOLDUN
EDARIEN ETA TABAKOAREN ZUZKIKETA ETA SALMENTARAKO MUGAK
15. Atala - Alkoholdun edariak
1.- Alkoholdun
edarien zuzkiketa eta salmenta mugatzea xede izanez, Toki-Arduralaritzek
edaritegien ugariari, nongoari, elkarren arteko tarteari, ezaugarriei eta
nolakoei buruz, erizpide egokiak ezarriko dituzte.
2.- Ez
da honako hauei alkoholdun edaririk saltzerik, ez eta eskuratzerik ere izango:
a) 18
urtetik beherakoei.
b) 17.
ataleko 1 zatian aipatzen diren lanbidedunei, zerbitzugintzan diharduten
bitartean.
3.- Debekatuta gelditzen da alkoholdun edariak makinen bitartez
saltzea edo eskuratzea, makina horiek tegi itxietan, eta aurreko zatian
adierazten diren debekuak betetzeko ardura dezanak ikusteko moduan ez badaude
behintzat.
4.- Alkoholdun
edariak saltzea edo eskuratzea debekatuta egongo da ondorengo tokietan:
a) 18 urtetik beherakoentzat
gehienbat diren tegi eta etxeetan.
b) Oinarrizko eta Erdi-mailako
Irakaskuntzatan diharduten ikastegietan.
c) Kirol-antolapideetan.
d) Osasun-etxeetan.
5.- Ondorengo
tokietan ez da ehuneko 18 gradu baino gehiagoko alkoholdun edaririk eskuratzen
eta saltzen utziko:
a) Goi-mailako
eta Unibertsitate-mailako Irakastegietan.
b) Herri-Arduralaritzen
etxalekuetan.
c) Autobide eta bidegurenetako
zerbitzu-toki eta aldeetan.
16. Atala - Tabakoa
1.- Debekatu
egiten da tabako edo honetatik ateratzen diren ekoizkiak, eta bai horiek
erabiltzera bultzatzeko izan daitezkeen tabakoaren antzekoak ere 18 urtetik
beherakoei saltzea.
2.- Tabakoa
saltzea debekatzen da:
a) Makinen bitartez, tegi
itxietan eta aurreko zatian egiten den debekua betetzeko ardura izango duenak
ikusteko moduan ez baldin badaude behintzat.
b) Osasundegietan, Oinarrizko eta
Erdi-mailako Hezkuntzako Ikastegietan, eta batzuren eta besteen etxalekuetan.
c) Kirol-antolapideetan.
d) Gehienbat 18 urtetik
beherakoak ibiltzen direnetako etxe eta tegietan.
III SAILA
ALKOHOLDUN
EDARI, TABAKO ETA BESTELAKO DROGEN EGARIPENAREN ZAINGOA, BESTE INOREN KALTETAN
DOAN NEURRIAN
17. Atala - Alkoholdun edarien egaripena
1.- Zerbitzuan
edo zerbitzu egiteko moduan egon daitezenetan debekatu egiten zaie alkoholdun
edarien eraginpean (ehuneko 80 miligramo alkohol odolean) egotea honako hauei:
herri-zerbitzuko ibilgailuen gidariei, osasunketa-lanariei, gudarozte-kideei
eta, orohar, lanbidedun guztiei, horien lana, alkoholdun edarien eraginpean
eginez gero, pertsonen bizitzaren edo segurtasunaren kaltetan joan
daitekeenetan.
2.- Bai Ertzaintzari, eta bai edozein eratako
ibilgailu-goaiaren zaingorako ardura duten beste zaindariei ere, alkoholdun
edariak edo jokaerarekiko antzeko eraginak dituzten gaiak hartutakoari gidatzea
galerazi eta eragozteko teknika-eskuarte egokiak emango zaizkie.
18. Atala - Tabakoaren egaripena
1.- Erretzea
debekatzen da:
a) Hiriko nahiz hiriarteko bateango
garraio-ibilgailuetan.
b) Aski haizebide izan ez dezaten
jendearentzako tegi itxietan. Eusko Jaurlaritzak araudiz finkatuko ditu tegi
baten erre ahal izateko beharrezko haizeztatze-mailak, beti ere
segurantza-neurrien arauera egin ahal izanez gero.
c) Osasundegietan eta horien
etxalekuetan.
d) Ikastegietan eta horien
etxalekuetan.
e) Elikagaiak eratzen,
eraldatzen, gertatzen, erabiltzen edo saltzen diren tegietan.
2.- Aurreko lerroaldietan aipatzen diren toki
guztiak behar bezala iragarrita egongo dira, araudi-bidez zehaztu dadin moduan,
eta tegi bakoitzeko Zuzendaritzak, b), c) eta d) lerroaldietan esaten diren
tegi eta etxeetan, erretzaileentzako areto egokiak gauzatuko ditu.
V ATALBURUA
GAINONTZEKO
MENPEKOTASUNEI AURRE HARTZEAZ
19. Atala - Bestelako gaiak
1.- Ez
da inolaz ere saltzea onartuta egon eta osasunerako eragin pozoigarri edo
kaltegarria izan eta menpekotasuna edo bihotza berotzeko edo gain-beheratzeko
eragina sortarazten duten industria-gai edo ekoizkiak 18 urtetik beherakoei
ematen eta saltzen utziko.
2.- Eusko
Jaurlaritzak araudiz zehaztuko du 1 idazatian aipatzen diren gaien zerrenda,
eta gai horien pozoigarritasun edo arriskuaren berri ematezko osagarrizko
txartelen erabilera suztatuko du.
3.- Halaber,
ekoizki horiek modu arriskugarrian erabiltzetik urruntzera joaraz dezaten
moduan, ekoizki horietan erabiltzaileentzako eragin kaltegarririk izan ez
dezaten gehigarrizko gaiak erabiltzea bultzatuko da.
II IZENBURUA
DROGAMENPEKOENTZAKO
LAGUNTZA ETA ETA GIZARTERATZEA
I ATALBURUA
ARTEZPIDE
OROKORRAK
20. Atala - Artezpide orokorrak
1.- Euskal
Herriko Autonomi Elkartean drogamenpekotasunak hartutakoei begira egiteratu
daitezen ekintzek honako hauek izango dituzte xede:
a) Osasunketa eta gizarte-aldetik
drogamenpekoari laguntza gainontzeko herritarrei eskaintzen zaien moduantxe
bermatzea.
b) Laguntza
hori eskaintzean, osasunketa eta gizarte-zerbitzuen arteko antolakideketa
bermatzea.
2.- Drogamenpekoari
laguntza eman dakion guztietan, Osasunketari buruzko Lege Orokorrak eta
Gizarte-Zerbitzuei buruzkoak zerbitzu hauen bezeroentzat finkatzen dituzten
eskubide eta betebeharrak gordeko dituzte osasun eta gizarte-zerbitzuek.
II ATALBURUA
OSASUNKETA-LAGUNTZAZ
21. Atala - Oinarrizko irizpideak
1.- Drogamenpekoari
osasunketa-laguntza ematean, honako eskubide hauek gorde beharko dira bereziki:
a) Erabil ditzakeen zerbitzuei
buruzko argipide izatekoa, eta haren sendabiderako eskakizun eta betebeharrei
buruzkoa.
b) Isilpekotasunerakoa.
c) Sendabideetatik nahi duena aukeratzekoa.
d) Sendabideari uko egitekoa,
indarreango legeek adierazitakoetan salbu.
2.- Euskal
Autonomi Elkarteko herri-agintariek, edozein herritarri bermatzen zaion moduan,
drogamenpekoari ere osasunketa-zerbitzu egokiak herri-sarearen pentzutan bermatzeko,
beharrezko ekintzapideak suztatuko dituzte.
22. Atala - Ihardutze-irizpideak
Drogamenpekoarekiko osasunketa-iharduerak
Euskal Herriko Autonomi Elkarteko osasun-zerbitzuei guztiz dagokiela, eta gaiso
drogamenpekoa osasunketa-zerbitzuen beharreko beste guztiekin berdintzea
oinarri izanez, zerbitzu hauek ondorengo irizpideak izango dituzte bere
ihardueran:
a) Drogamenpekoen
osasun-arazoekiko sorozpideak elkarte-mailan batipat egingo dira, eritetxeez
kanpoko laguntza-baliapideak eta bai aldika eritetxeratze eta etxeango
laguntza-bideak ere suztatuz, ahalik eta eritetxeratu behar gutxien izateko
moduan.
b) Gaisoak eritetxeratu behar
daitezenetan, hori egoki izan daitezen eritetxeetako sailetan egingo da.
c) Sendabide-eskaintzak egon
daitezen elkarte eta gizarte-eskuarteak izango ditu oinarri, eskuarte horiek
eta osasunketa-zerbitzuak elkarri egokituz, esandako eskaintza erabatekoa eta
guztizkoa izan dadin moduan.
23. Atala - Bateratutako egitarauak
Osakidetzak drogamenpekotasunak hartutakoak
pozoigabetzeko eta ohituragabetze-onbideratzeko behar daitezen
laguntza-ekintzak, gai pozoigarri ezberdinen pozoigarritasunaren, menpekotasuna
sortarazteko gaitasunaren edo horien eraginezko jokaera-aldaketen eta horiek
gizartean duten eraginaren eretzean, 22. atalean finkatutako
sorozpidetza-irizpideei jarraiki egiteratuko ditu.
Horretarako, bateratutako
sendabide-egitarauak gertatuko dira eta lanbidedun-talde egokien bitartez
eskainiko. Zerbitzuen lurraldekako banaketa berdintasunezkoa izango da.
24. Atala - Ituneak
Osasunketa-zerbitzu egokiak bermatzeko
eta Euskal Herriko Autonomi Elkarteko eremuan dauden baliapide guztiak elkarri
egokituz aritzea lortzeko xedez, Osakidetza-Euskal Osasun-Zerbitzuak
norbanako-mailako gaitz-igartzeko, pozoigabetzeko eta
ohituragabetze-onbideratzeko tegiekin lankidetza-ituneak egin ahal izango ditu,
eta horiek osagarritarakoak izango dira. Ituneak egiteko orduan,
aukera-berdintasunez gerta daitezenan, irabazte-xederik gabeko tegiei emango
zaie lehentasuna.
Guztien zuduak aholkagarri egin dezanean,
Osasunketa-Arduralaritzak, indarreango legeei atxikiz, diru-laguntzak eman ahal
izango ditu.
25. Atala - Baimena eta errolderatzea
1.- Gaitz-igartze,
pozoigabetze eta ohituragabetze-onbideratzezko osasunketa-laguntza eman dezaten
osasundegiek, Eusko Jaurlaritzaren Osasunketa eta Egaripen-Sailaren 1988.eko
maiatzaren 30eko Aginduan agintzen denaren arauera, aldezaurretik baimenaren
jabe izan eta errolderatuta egon beharko dute.
2.- Osasundegi
horiek, beti ere, indarreango legeek jartzen dituzten estadistika eta
osasunketa-aldetikako ikuskaketa, zaingo ete argipide-neurrien menpe egongo
dira.
26. Atala - Giltzapeko drogamenpekoak
1.- Zigorraren
baldintzapeko barkapen-neurrietan saru gabeko giltzapeko drogamenpekoentzako
erabateko sorozpidetzarako, adimen-sendabidezko sorozpidetza barne, egitarauak
gertatuko dira.
Era berean, babestetxe edo tegien menpeko
drogazale eta adingabekoak zentzaarazteko xedez, izaera bereko egitarauak
gertatuko dira.
2.- Zigorraren
baldintzapeko barkapenari darizkion sendabide-neurritan sartutako Euskal
Herriko Autonomi Elkarteko giltzapeko drogamenpekoek sendabidea dauden tokian
izan dezaten, beharrezko diren gauzazko eskuarteak jarriko dira.
III ATALBURUA
GIZARTE-ZERBITZUEK
EMAN BEHARREKO LAGUNTZAZ
27. Atala - Gizarte-zerbitzuak
Drogamenpekoak gizarte-beharrei
erantzutea Gizarte-Zerbitzuei buruzko 1982.eko maiatzaren 20ko Legean zehazten
diren irizpide orokorren arauera egingo da.
Alde honetatik,
drogamenpekoen pozoigabetzea eta onbideratzea horren familia eta
gizarte-inguruan egin daitezela erreztera joko da.
28. Atala - Berriro gizarteratzea
1.- Gizarte-zerbitzuak,
Gizarte-Zerbitzuei buruzko 1982.eko maiatzaren 20ko Legearen 5. ataleko 4
idazatian berariz ohartematen denaren arauera, drogamenpekoa berriro
gizarteratzea berorren giza-elkarte inguruan egin dadin arduratuko dira.
2.- Gazteriaren
alorrean, aurre hartzezko egiteko garrantzitsua betetzez gainera, gure
gizartetik bazter utzita dauden gazteak gizarteratzeko tresna bilakatuko diren
taldeak sortzea suztaarazteko ekintzak bultzatuko dira. Honetarako, hezkuntza,
lanbide-gaikuntza, lanbide eta etxebizitza-gaietako egitarau orrokorrez, eta
gizarte-zerbitzuen sareaz baliatuko da.
29. Atala - Atxilotutakoarentzako laguntza
Eusko Jaurlaritzak, beharrezko legebideez
baliatuz, atxilotuarentzako gizarte-laguntza eta bideratze-zerbitzua sortzeari
bultz egingo dio. Zerbitzu honen bitartez, drogamenpekoari, edozein atxiloturi
bezala, berehalako laguntza emateko, ahal den bezain laister agizko oinarrizko
gizarte-zerbitzuetara bideratzeko eta atxilotuen lege-egoerari, eta agian
espetxeratu beharrean, bestelako neurriak hartzeari buruzko erabakirik hartu
behar dezaten epailaritzei beharrezko argipideak emateko.
30. Atala - Norbere-laguntzako elkarteak
Legez eratutako norbere-laguntzako
elkarteak eta, orohar, antzeko egitekoa bete dezaten guztiak, laguntzen eta
diru-laguntzen bidez, gizarte-zerbitzuen suztapenaren gai izango dira, alor
honetan gizarte-zerbitzuekin antolakidetuta ihardun dezaten neurrian.
III IZENBURUA
ANTOLAKUNTZAZ
ETA GIZARTEAREN ESKUHARTZEAZ
I ATALBURUA
EUSKAL
AUTONOMI-ELKARTEKO ARDURALARITZEN ARTEKO ANTOLAKETA ETA ANTOLAKIDEKETA
31. Atala - Agintepideak
1.- Eusko Jaurlaritzak, Foru-Dipitazioek eta Udalek
egiteratuko dituzte Lege hau egiteratzeari darizkiokeen herri-ekintzak eta
araugintza-garapena, hori guzti hori, hezkuntza, kultura, herrizaingo,
merkataritza, osasunketa, gizarte-zerbitzu eta bestelako alorretan dagozkien
agintepideen arauera.
2.- Beti
ere, Eusko Jaurlaritzari dagokio Lege honetan araupetzen diren ekintzapideen
egitamugintza eta antolakideketa.
3.- Udaletatik
eta udalez gainekoetatik, bere eremuaren barruan, bultz egingo zaio Lege
honetan ohartemandako ekintzapideen antolakidetzari, norbere-laguntzazko
erakundeei laguntzeari eta gizarte-arioz eskuhartzeari.
32. Atala - Egitamugintza
1.- Euskal
Herriko Arduralaritzek, zehaztu dadin epearen barruan egin beharreko aurre
hartzezko eta laguntzarako ekintzak elkarri egokituta eta bere osoan jaso
ditzan Drogamenpekotasunei buruzko Egitamua Eusko Jaurlaritzak gertatu eta,
onarpen-eske, Eusko Legebiltzarrera igorriko du.
2.- Egitamu
hori gertatzeko aldian, drogamenpekotasunei aurre hartze eta laguntzaren
alorrean diharduten Arduralaritzei eta bestelako erakundeei hizpide emango
zaie.
II ATALBURUA
EUSKAL AUTONOMI
ELKARTEKO ARDURALARITZA
33. Atala - Antolakidetze-saila
Drogamenpekotasunen
gaietango politikabideak zehazteko aholkulari eta Jaurlaritzaren alor honetako
ihardunak antolakidetzeko eta hauen arta egiteko laguntzaile, Ihardutze-sail
laguntzaile bat sortu ahal izango da. Beronen egitura eta egitekoak araudiz
finkatuko dira.
34. Atala - Sailen arteko Batzordea
Drogamenpekotasunen gaietango Sailarteko Batzorde
bat eratuko da Eusko Jaurlaritzaren baitan. 33. atalean aipatzen den
Ihardutze-saileko burua izango da, hala behar izanez gero, honetan ere
batzordeburu, edo Lehendakariak izendatutako ordezkaria, eta hor eskuhartzen
duten sailen Sailburuorde-mailako ordezkariek osatuko dute.
35. Atala - Aholkularitza-Batzordea
Herri-Arduralaritzen, Gizarte-Erakundeen
eta, orohar, herritarren arteko antolakidetzazko ekintzaren onerako, bertan
Euskal Arduralaritzek, gai horretako elkarte-erakundeek, sindikaritza-elkarteek,
enpresaritza-antolakuntzek eta lanbide-elkarteek ordezkariak izanezko
aholkalaritzako Aholku-Batzordea eratuko da. Horren egitura, erakuntza eta
ahalpideak araudi-bidez zehatuko dira.
36. Atala - Iragarkuntza-Batzordea
Gezurrezko Zabalkundeari buruzko 5/1986
legegintza-Dekretoan ohartemandako sailarteko ihardutze-saila arduratuko da,
hor ezarritako modu eta neurritan, alkoholdun edarien eta tabakoaren suztapena
eta iragarkuntza mugatzen dituzten manuak betetzen direla ikuskatzeaz eta betearazteaz.
Horretarako, horren osakeran 33. atalean
ohartemandako Ihardutze-sail antolakideak izendatutako ordezkaria sartuko da.
III ATALBURUA
GIZARTEAK
ESKUHARTZEAZ
37. Atala - Gizartearen ekinbidea
1.- Herri-erakundeek,
indarreango osasunketa-alorreko legeen arauera, legez eratuta eta behar bezala
errolderatutako norbanako-jabetzapeko erakundeei zerbitzu egiteko ituneak egin
eta diru-laguntzak eman ahal izango dituzte, erakundeok ondorengo baldintzak
betetzen baldin badituzte:
a) Arduralaritzaren arauei eta
egitarauei egokituak izatea.
b) Beren egitarauak eta jaso
ditzaten herri-dirulaguntzen erabilera Arduralaritzaren zaingoaren menpe
jarriak izatea.
c) Indarreango eta osasunketazko
ikuskaketa, zaingo eta argipideen menpe egotea.
d) Horko eraentza-sailen osakeran
eta ihardunean barne-demokraziaz jokatuko dela bermatzea.
38. Atala - Oldezko gizabanakoak
1.- Herri-Arduralaritzei
edo norbanako-jabetzapeko erakundeei aurre hartze, laguntza eta birgizarteratze-zerbitzuetan
laguntza emango dien gizartearen oldezko aribidez suztatuko da.
2.- Aurreko
idazatian ohartematen diren oldezkoen lanak ez da diruz ordaintzerik izango.
3.- Honako
hauek izango dira gizarte-arioaren ekintzarako lehentasunezko eremuak:
a) Drogamenpekotasunen arazoaren
inguruan, gizartea horretzaz jabetu-araztea.
b) Irizpideak zabaltzea.
c) Birgizarteratzeari laguntzea,
eta
d) Elkarte-eremuan aurre hartzea.
39. Atala - Irabazte-xederik gabeko
erakundeak
Drogamenpekotasunen alorrean
irabazte-xederik gabe Herri-Arduralaritzekin lankide izan daitezen izaiki eta
erakundeak, horri buruzko arauek diotenaren arauera, onespen eta gorespen
bereziaren gai izango dira.
IV ATALBURUA
IKERKETAZ
40. Atala - Ikerketa eta agiriak
1.- Eusko
Jaurlaritzak honako hauek suztatuko ditu:
a) Drogamenpekotasunaren eragina,
garrantzia eta arazoak ezagutzeko xedez, aldian-aldiko itaunketak eta izurri,
ekonomi eta gizarte-azterlanak.
b) Drogamenpekotasunarekiko
gizarte, osasunketa eta ekonomi arazoari doazkion ikertze, aztertze eta
gaitze-joerak.
c) Aurre hartze eta
laguntza-egitarauen haztapena.
d) Drogamenpekotasunaren alorreko
agiri-baliabideak hobetzea, herri eta norbanako-alorreko erakundeei eta horren
azterketa eta ikerketa egin nahi dezaten guztiei baliabide horiek erabiltzea
ere bermatuz.
2.- Jarritako
helburuak egiteratzen laguntzeko, Eusko Jaurlaritzak egoki izan daitezen
lankidetza-ituneak egin ahal izango ditu, horietako lehentasuna Euskal Herriko
Unibertsitateak izango duela.
V ATALBURUA
DIRUBIDEEZ
41. Atala - Diruegitamu-betebeharrak
Eusko Jaurlaritzako Sail ezberdinen,
horren Erakunde Burujabeen eta Foru-Diputazioen nahiz Udalen urte bakoitzeko
diruegitamuetan Lege honetan araupetzen diren ekintzapideetatik dagozkienak
egiteratzeko beharrezko diru-izendapenak oharteman beharko dira.
IV IZENBURUA
ARAU-HAUSPENAK
ETA ZIGORRAK
42. Atala - Hauspenak
1.- Honako
hauei eritziko zaie Lege honek dioenaren hauspen:
a) 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16,
17, 18, 19 eta 25. ataletan jarritakoa ez betetzeari.
b) Xehetasunik ez emateari edo
argibide, zaingo eta ikuskatze-egitekoak ez errazteari, edota horretarako
eragozpenak jartzeari.
c) Lege honetan eta hau
osabideratzen duten manuetan jarritako baldintza eta betebeharrak ez
betetzeari.
2.- 10,
12.2, 15, 16, 17.1, 18 eta 19. ataletan jarritakoa ez betetzeari hauspen arin
eritziko zaio.
3.- 9,
11, 12.1, 13 eta 14 ataletan jarritakoa ez betetzeari hauspen larri eritziko
zaio.
1 idazatiko b) eta c) lerroaldietan
ohartemandakoei eta hauspen arinak behin eta berriz egiteari ere hauspen larri
eritziko zaie.
4.- 25.
atalean esaten dena ez betetzeari eta hauspen larriak behin eta berriz egiteari
oso hauspen larri eritziko zaie.
5.- Hauspena
egin duena lehendik hauspen beragatik, lehengoa bezain larri edo larriago
batengatik edo bi hauspen arinagogatik edo gehiagorengatik ere, azken hiru
urteetan zigortua izan baledi, orduan gertatuko da birrauspena.
6.- Debekatutako
ekintzak egin izanaren erantzukizuna duten norbanakoak ere egile nagusi direnez
zigortuko dira, hauspenak larriak eta oso larriak izan daitezenetan.
43. Atala - Zigorrak
1.- Lege
honekiko hauspenak, hala behar izanez gero, isun-bidez, iharduna aldi batean
utzaraziz edo etxea, tegia edo enpresa itxiz zigortuko dira.
2.- Zigorren
maila honako irizpide hauei atxikizkoa izango da:
a) Hauspenaren larria.
b) Gizartearentzako garrantzia.
c) Osasunarekiko
arriskua.
d) Hauslearen
merkatuango maila.
e) Asmoaren nolakoa.
3.- Isunen
maila honako honi egokituko zaio:
a) Hauspen arinagatik, 5.000tik
25.000 pezetarainoko isuna.
b) Hauspen
larriagatik, 25.000tik 100.000 pezetarainoko isuna.
c) Oso
hauspen larriagatik, 100.000tik 250.000 pezetarainoko isuna.
4.- Hauspen larri-larriak bereziki, setakeriazko birrauspen eta/edo
osasunerako ondorio nabarmen eta larri gerta daitezenetan, tegia, antolapidea
edo zerbitzua gehienez ere 5 urteko itxiz zigortuko dira hauspen larri-larriak.
5.- Aurreko idazatian aipatzen direnetan, zigor osagarri gisa,
norbanako edo erakunde hausleak Euskal Autonomi Elkarteko
Herri-Arduralaritzarengandik lortu edo horri eskatutako dirubidezko edozein
moetatako laguntza berezi, osoan edo zati baten kendu, baliogabetu edo
geldiarazi egingo zaio hausleari.
44. Atala -
Zigortze-ahalmena
1.- Lege honek dioena betetzeko ardura eta zigorrak jartzeko ahalmena,
36. atalak Zabalkunde-Batzordeari ematen dizkion aginteen kaltetan gabe, honako
ihardutze-sailei dagokie:
a) Hauspen
arinegatikako zigorrak jartzeko, Eusko Jaurlaritzaren Sailetako
lurralde-ordezkariei, bakoitzaren agintepideen eremuan.
b) Eusko
Jaurlaritzaren Sailetako Artezkariei, horien aginte-eremuari balegokio edo
araudi-bidez horretarako ahalmena emango balitzaie, hauspen larri eta oso
larriengatikako zigorrak jartzea, baita hauspenaren gai diren salgaien
badaezbadako bahikuntza agintzea ere.
c) Erretoreei
eta unibertsitateko bestelako irakaskuntza-agintedunei egokituko zaie, bere
aginte-eremuaren barruan, hauspen arin, larri eta oso larriengatikako zigorrak jartzea,
baita hauspenaren gai diren salgaien badaezbadako bahikuntza agintzea ere.
d) Eusko
Jaurlaritzako Sailburuei egokituko zaie, doazkien agintepideen barruan,
hauspenaren gai diren salgaien bahikuntza, zigor osagarri gisa, agintzea.
e) Jaurlaritza-Batzarrari
egokituko zaio, doakion Sailburuaren saloz, 43. ataleko 4 eta 5 idazatietan
ohartemandako zigorrak erabakitzea.
f) Diputazioei
eta Toki-Erakundeei egokituko zaie, bere aginte-eremuen barruan,
zigortze-bideak bideratzea.
2.- Zigortze-zehaztapidei ekiteko agindua emateko ahalmena, aurreko
idazatiko lerroaldi berezietan aipatutako ihardutze-sailetako edozeini dagokio.
3.- Alor
honetako indarreango manuek ohartematen duten moduan, zigortze-ahalmena
norbaiten esku utzi ahal izango da.
4.- Beharrezko
baimenik ez duten tegiak isteko edo ihardunei uzteko ebazpenak ez dira, akatsak
zuzendu edo eskakizunak bete arte, zigortzat hartuko. Horrelakoetan, isteko edo
uzteko ebazpenarekin batera, hauspenari, halakorik balego, dagokion isuna
jarriko zaio.
5.- Legean
Herri-Arduralaritzaren eta norbanako-alorraren zerbitzurako lanarientzat
jartzen diren mugak hausteagatikako zigorrak lanari hauen zentzabide duten
arauei atxikiz jarriko dira.
45. Atala - Zigortze-bidea
Legean finkatutako zigorrak
arduralaritza-bidean jartzeko eta birraztertzeko ihardueraren arauketa
Arduralaritza-Bidetarako Legeari egokituko zaio.
46. Atala - Indar-galtzea
1.- Legean
aipatzen diren hauspenek bere indarra honako epe hauen buruan galduko dute:
a) Sei hilabete igaro ondoren,
hauspen arinek.
b) Bost urte igaro ondoren,
hauspen larriek eta oso larriek.
2.- Indargabetzeko
epea hauspena egin den egunetik hasiko da kontatzen eta ustezko hauslearen
aurkako zigortze-bidea hasteko unean etenda geratuko.
3.- Isunen
lakapena egin ahal izateko aldiak Zergapideei buruzko Lege Orokorraren 64.
atalean jarritako epeen arauera bukatuko dira.
Borondatezko aldian ordaindu gabeko
isunetarako, Arduralaritzak hertsipen-bideak erabili ahal izango ditu.
Erabaki Gehigarriak
Lehenengoa
Lege honetako 3, 4, 17.1, 20.1.a), 21,
25.1 eta 37. atalek, legegintza-ihardupidearen ondorioz, Erresumaren oinarrizko
edo bakarreango legeen alderdi batzuk daramatzate bere baitan. Atal horiek,
beraz, Erresumako legeak birraztertu daitezeneko une berean besterik gabe
aldatuko dira.
Oinarrizko legeak aldatzekotan, Autonomi
Elkartearen legeak haiei berariz egokitu arte, indarrean jarraituko dute
Erresumaren lege-irizpide berriekin bateragarri izan edo horien ariora uler
daitezkeen manuek.
Bigarrena
Eusko Jaurlaritzak hiru urtez behin
berrituko ditu 43. ataleko 3 idazatian finkatutako gutxienezko eta gehienezko
zenbatekoak.
Aldi Baterako Erabakiak
Lehenengoa
Zaingoa mugatzezko arauak Lege hau
indarrean jarri eta lau hilabete igaro ondoren hasiko dira erabili beharreko
izaten.
Bigarrena
Iragarkuntzarekiko debekuak Legea
indarrean jartzetik urtebete igaro ondoren erabiliko dira. 9, 11, 12.1, 13 eta
14. ataletan agindutakoak eragina izan, Legea indarrean jarri ondoren
akuratutako iragarkuntzan baino ez du izango.
Hirugarrena
Doakien iragarkuntza-enpresek eta
mezubideek, egiterakizun dituzten betebeharren zerrenda, Eusko Jaurlaritzari,
Lege hau indarrean jartzetik hilabeteko epearen barruan bidaliko diote.
Azken Erabakiak
Lehenengoa
Legea indarrean jartzetik hasi eta
bederatzi hilabeteko epearen barruan, Jaurlaritzak Legebiltzarrera, 32. atalean
esaten den Drogamenpekotasun-Egitamua igorriko du.
Bigarrena
Legea osabideratzeko eta egiteratzeko
beharrezko izan daitezen arauak emateko esku ematen zaio Eusko Jaurlaritzari.
Hirugarrena
Lege
hau Euskal Herriko Agintaritza-Aldizkarian argitara dadin egunaren biharamonean
jarriko da indarrean.